Ισραήλ Αρνητές Στράτευσης

Στο κράτος του Ισραήλ αντίθετα από ότι θα περίμενε κανείς, υπάρχει μία αρκετά παλιά παράδοση αρνητών στράτευσης, παρά το γεγονός ότι το Ισραήλ βρίσκεται σε συνεχή πόλεμο, ο στρατός αποτελεί "τάμπουλα ράσα» ακόμη και για ανθρώπους που αντιδρούν στις πολιτικές των κυβερνήσεων και το κόστος της άρνησης για πολιτικούς λόγους είναι μεγάλο, καθώς ακολουθούν φυλακίσεις και γενικότερα αντιμετωπίζεσαι ως «μαύρο πρόβατο « από την κοινωνία. Επιπλέον ο ίδιος ο στρατός είναι μία σημαντική μορφή απασχόλησης και προώθησης καριέρας.
Ήδη το 1970 μία μικρή ομάδα νεαρών στρατιωτών καλούσε την τότε πρωθυπουργό του Ισραήλ Γκόλντα Μέϊρ να αποδεχτεί την πρόταση ειρήνης της Αιγύπτου και να αποφύγει έναν ακόμη τρομακτικό πόλεμο.
Οι αρνητές στράτευσης άρχισαν να γίνονται μαζικό κίνημα, με τον πόλεμο του Λιβάνου την δεκαετία του ’80 και το ξέσπασμα της πρώτης ιντιφάντα στα τέλη της ίδιας δεκαετίας. Μετά το 2000 και την επιδείνωση της κατάστασης, εμφανίστηκαν νέες ομάδες αρνητών στράτευσης, ενώ υπάρχουν και κινήσεις στρατιωτών που καταγράφουν το τι γίνεται στα κατεχόμενα και τα εκθέτουν στην κοινή γνώμη.
Οι αρνητές στράτευσης προέρχονται από διαφορετικά πολιτικά μπαγκράουντ, παραδοσιακοί αντιμιλιταριστές αριστεροί, αναρχικοί, αλλά και κάποιοι που δηλώνουν «σιωνιστές», αντιδρώντας ωστόσο στη συνεχιζόμενη κατοχή παλαιστινιακών εδαφών και όσα συμβαίνουν εκεί από τον ισραηλινό στρατό.
Πριν από λίγο καιρό στην συντηρητική ισραηλινή αγγλόφωνη εφημερίδα «Jerusalem Post», δημοσιεύτηκε άρθρο για μία από τις οργανώσεις αρνητών στράτευσης τη «New Profile», με αφορμή τη φυλάκιση τριών νεαρών γυναικών που αρνήθηκαν να καταταγούν(σ.σ. στο Ισραήλ υπηρετούν υποχρεωτικά και οι γυναίκες). Ακολουθεί απόσπασμα από το εν λόγω δημοσίευμα, όπου υπάρχει και συνέντευξη από εκπρόσωπο της οργάνωσης.


Ή θα αγαπήσεις την ομάδα αυτή ή θα τους μισήσεις, εξαρτάται από ποια πλευρά του πολιτικού φάσματος του Ισραήλ βρίσκεσαι. Κοιτώντας μέσα από τους φακούς μιας υπερβολικά πολιτικοποιημένης κοινωνίας, ή θα εκφράσεις θαυμασμό για αυτή την οργάνωση ως φάρο που δείχνει τον δρόμο για ένα καλύτερο Ισραήλ ή σαν κάτι βδελυρό που είναι επικίνδυνη απειλή για την ύπαρξη της ίδιας της χώρας.
Η οργάνωση λέγεται «New Profile»-Κίνημα για τον Εκπολιτισμό της Ισραηλινής Κοινωνίας. Ιδρύθηκε ως φεμινιστική οργάνωση πριν δέκα χρόνια με σκοπό την καταπολέμηση αυτού που αποκαλεί «υπερβολική στρατικοποίηση» του Ισραήλ. Οι βασικοί στόχοι της New Profιle είναι ο τερματισμός της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας, η παροχή βοήθειας και η στήριξη των φυλακισμένων αρνητών στράτευσης και αντιρρησιών συνείδησης, παρέχοντας συχνά συμβουλές για «όλους τους τύπους αντίστασης και άρνησης» σε αποφοίτους λυκείου πριν καταταγούν, προπαγανδίζει την αντίσταση στην ισραηλινή «κατοχή» της Δυτικής Όχθης και πραγματοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα με στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σε αυτό που η οργάνωση θεωρεί ως υπερβολική έμφαση σε στρατιωτικά ζητήματα στην ισραηλινή κοινωνία και κουλτούρα. Ένα από τα προγράμματα αυτά είναι μία περιοδεύουσα έκθεση φωτογραφιών με τίτλο, «Δεν θα ξαναμάθουν τον Πόλεμο Ποτέ Πια(neither Shall They Study War Anymore».
Το καταστατικό της οργάνωσης αναφέρει: «Εμείς, μία οργάνωση από φεμινίστριες άνδρες και γυναίκες, έχουμε πειστεί ότι δεν χρειάζεται να ζούμε σε ένα στρατοκρατούμενο κράτος. Σήμερα, το Ισραήλ μπορεί να ακολουθήσει αποφασιστική πολιτική ειρήνης. Δεν χρειάζεται να είναι μία μιλιταριστική κοινωνία. Έχουμε πειστεί ότι εμείς, τα παιδιά μας, οι σύντροφοι , δεν χρειάζεται να ζουν ως πολεμιστές. Είμαστε αντίθετοι στη χρησιμοποίηση στρατιωτικών μέσων για την επιβολή της ισραηλινής κυριαρχίας πέρα από την Πράσινη Γραμμή(σ.σ. στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη). Είμαστε αντίθετοι στη χρησιμοποίηση του στρατού, της αστυνομίας, των δυνάμεων ασφαλείας για τη συνεχιζόμενη καταπίεση και τις διακρίσεις κατά των Παλαιστινίων πολιτών του Ισραήλ, κατεδαφίζοντας τα σπίτια τους, με τη μη χορήγηση οικοδομικών αδειών και δικαιώματα ανάπτυξης, χρησιμοποιώντας βία για να διαλύουμε τις διαδηλώσεις τους».
Προγράμματα σαν το «Σκέψου Πριν Καταταγείς» και άλλες πρωτοβουλίες κατά της υποχρεωτικής θητείας έχουν προκαλέσει αντιδράσεις από την άλλη πλευρά με τη δημιουργία οργανώσεων όπως η Σιβιόν-Το Ισραηλινό Φόρουμ για την Προώθηση της ίσης Συμμετοχής στα στρατιωτικά Βάρη, με την οποία η New Profile έχει έρθει στα χέρια. Το τελευταίο επεισόδιο αφορούσε την πρόσφατη φυλάκιση του Ούντι Νιρ, 18 ετών από την Χερτσελία, που στάλθηκε στις φυλακές στις 21 Αυγούστου επειδή αρνήθηκε να υπηρετήσει στον ισραηλινό στρατό. Ο Νιρ είναι ένας από την ομάδα αποφοίτων λυκείου που είχε υπογράψει πρόσφατα μία κοινή διακήρυξη άρνησης στράτευσης.
Η ομάδα, που αποκαλείται «Η Επιστολή των Αποφοίτων του 2008(Shministim Letter 2008)-Αρνούμαστε την Κατοχή», έχει σελίδα στο Facebook.com και θεωρούνται ήρωες συνείδησης στην ιστοσελίδα της New Profile.
Υποστηρίζοντας ότι έχει κάπου 2.000 υποστηρικτές και ότι εργάζεται με εθελοντική εργασία «40-60», η New Profile λειτουργεί με «φεμινιστικό, μη ιεραρχικό» σύστημα οργάνωσης. Η οργάνωση αναφέρει με υπερηφάνεια ότι δεν διαθέτει αρχηγούς, ούτε μόνιμες και επίσημες θέσεις, δεν έχει σταθερή μονάδα κατανομής εργασίας, ούτε καν γραφείο. Τα μέλη της New Profile δρουν από το σπίτι τους.
Η οργάνωση δεν έχει καν επίσημο εκπρόσωπο, η δόκτωρ Νταϊάνα Ντόλεβ ωστόσο, ιδρυτικό μέλος και εξέχουσα φυσιογνωμία της οργάνωσης, συμφώνησε να μιλήσει με την Metro για την ευρύτερη ιδεολογία και τις δραστηριότητες της New Profile. Η Ντόλεβ, πέμπτη γενιά Ισραηλινών-«πέμπτη ίσως και περισσότερο, δεν είμαι σίγουρη»-, λέει-έχει Ph. D στην Ιστορία και την Θεωρία της Αρχιτεκτονικής και διδάσκει στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Χουλόν. Ασχολείται κυρίως με τα ερευνητικά εκπαιδευτικά προγράμματα της New Profile.

Αν καταλαβαίνω σωστά, η βασική άποψη της New Profile είναι ότι το Ισραήλ είναι μία «υπερβολικά στρατιωτικοποιημένη κοινωνία».

«Έχω ζήσει σε ορισμένες υπερβολικά στρατιωτικοποιημένες χώρες, όπως η Ινδονησία επί στρατηγού Σουχάρτο, όταν ο στρατός κυβερνούσε στη χώρα και οποιοσδήποτε υψηλόβαθμος ήταν εν ενεργεία στρατιωτικός. Λίγοι βλέπουν στο Ισραήλ κάτι ανάλογο.
Αν ο κόσμος δεν το βλέπει, είναι επειδή δεν θέλει να το δει. Υπάρχει αυτό το τρικ εδώ που ανακατεύει τα όρια μεταξύ του τι είναι πολιτικό και τι στρατιωτικό. Έτσι δεν βλέπουμε στρατιώτες να παρελαύνουν με σιδερωμένες στολές. Δεν έχουμε τέτοια, Κοροϊδεύουμε αυτού του είδους τον μιλιταρισμό. Οι στρατιώτες μας δεν είναι νοικοκυρεμένοι στρατιώτες. Είναι ακατάστατοι γεγονός που δίνει την εικόνα ότι κατά το ήμισυ είναι πολίτες. Είναι ένα είδος καλύμματος. Στην πράξη πιστεύω ότι περνούν οι μιλιταριστικές ιδέες στην πολιτική ζωή χωρίς να φαίνεται.

Όπως;

Όπως οι πολλές διαφημίσεις, που στηρίζονται σε εικόνες όπως ο στρατιώτης και η μητέρα του ή ο στρατιώτης και η φιλενάδα του. Δείχνουμε τέτοια δείγματα στις εκθέσεις μας. Ή για παράδειγμα, δείχνουν επιχειρηματίες να ποζάρουν στα περιοδικά χαιρετώντας. Είναι πολίτες-γιατί να χαιρετούν; Ποια είναι η ιδέα; Και το βλέπεις και σήμερα με όλη την πολιτική κρίση το πώς επιτίθενται στην Τσίπι Λίβνι(σ.σ. νέα πρωθυπουργός του Ισραήλ) ότι δεν μπορεί να γίνει πρωθυπουργός, γιατί δεν έχει πείρα στο πως πρέπει να ηγηθεί του έθνους σε πόλεμο. Ο κόσμος δεν αμφισβητεί καν την ιδέα. Αν δεν είσαι στρατηγός ή πρώην στρατηγός, δεν μπορείς να γίνεις πρωθυπουργός.

Δεν είναι όμως η μιλιταριστική κουλτούρα αποτέλεσμα του γεγονότος ότι ζούμε σε κακή
γειτονιά, με επικίνδυνους εχθρούς, υπό απειλή;

Αυτή είναι η συνηθισμένη άποψη. Υπάρχει ένα βιβλίο του Μότι Γκολάνι, ενός καθηγητή στο πανεπιστήμιο της Χάιφα, που λέγεται Οι Πόλεμοι δεν Γίνονται Τυχαία. Αν και προέρχεται από μία πολύ στρατιωτική οικογένεια, αναλύει όλους μας τους πολέμους και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν είναι αλήθεια πως όλοι οι πόλεμοι προκλήθηκαν από τους γείτονες μας. Είχαμε και εμείς ενεργό ρόλο. Δεν πρέπει να πιστεύουμε αυτομάτως ότι μας λένε οι ηγέτες μας. Πρέπει να βλέπουμε τα πράγματα βαθύτερα και τότε θα ανακαλύψουμε, για διαφορετικούς λόγους, οι ηγέτες μας ήθελαν τον πόλεμο ή δεν ήταν ποτέ ικανοί να σκεφτούν άλλους είδους συγκρούσεις εκτός από πόλεμο και την ισχύ του στρατού μας.

Λέτε ότι κάποιοι από τους πολέμους μας δεν ήταν απαραίτητοι;

Οι τελευταίοι σαφώς. Δεν υπάρχει αμφιβολία. Όλοι οι πόλεμοι κατά του Λιβάνου θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Αλλά μπορούμε να πάμε πίσω και σε άλλους πολέμους-πολέμους για τους οποίους υπάρχει μία θετική συναίνεση και για τους οποίους ο καθηγητής Γκολάνι λέει ότι θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί και αυτοί. Αλλά διαβάζοντας τις εφημερίδες, συμπεριλαμβανομένης της δική σας, βλέπετε ότι οι αναφορές γίνονται πάντα με στρατιωτικούς όρους. Πιστεύουμε ότι αν αλλάξουμε τα μυαλά των ανθρώπων, η συζήτηση θα αλλάξει και αυτή. Και τότε ο κόσμος θα αναζητήσει άλλες λύσεις.

Πιστεύετε πραγματικά ότι το να έχουμε πόλεμο ή ειρήνη εξαρτάται από εμάς;

Ο κόσμος συνεχίζει να λέει, «Δεν είναι στο χέρι μας. Έχουμε κακούς γείτονες». Αλλά έχουμε ειρήνη με την Αίγυπτο, έχουμε ειρήνη με την Ιορδανία. Ο Λίβανος ποτέ δεν ήθελε πόλεμο με το Ισραήλ και η Συρία κάνει ότι μπορεί για να μη γίνει επίθεση κατά του Ισραήλ. Για ποιο πράγμα μιλάμε τότε; Το Ιράν;(γελά).

Κατά την άποψη σου, ποια είναι η καλύτερη εναλλακτική λύση;

Η λύση είναι η διπλωματία, σαφώς, αλλά το πρόβλημα είναι πολύ περίπλοκο γιατί ο μιλιταρισμός έχει βαθιές ρίζες. Χρειάζεται ένας νέος τρόπος για να δούμε τους γείτονες μας. Αν κάποιος από τους ηγέτες μας αποτύχει να μιλήσει με υποτιμητικό τρόπο για τους άραβες ηγέτες, δεν θεωρείται το είδος ισχυρού ηγέτη που επιθυμούμε στο Ισραήλ. Ο κόσμος θεωρεί ότι είναι αδύναμος. Όλα γίνονται για τη δύναμη. Αλλά κατά την άποψή μου το θέμα δεν είναι να δείχνεις τα ποντίκιά σου. Το να είσαι δυνατός σημαίνει να είσαι και ευγενής, συμπονετικός, να συνομιλείς με τον άλλο ηγέτη ως ίσος ή κάποιον που μπορεί να διδαχτεί και να έχεις διάλογο μαζί. Οι ηγέτες του Ισραήλ δεν το έχουν ποτέ τους κάνει.

Ποτέ;

Όχι Ποτέ. Γιατί πιστεύετε ότι οι ηγέτες μας δεν προσπάθησαν μία τέτοια προσέγγισης; Πιστεύω είναι συνδυασμός…βλέπουμε πάντα τους εαυτούς μας ως θύματα, πιστεύουμε ότι όλος ο κόσμος είναι εναντίον μας και ότι βρισκόμαστε συνεχώς υπό υπαρξιακή απειλή. Όλα είναι μέρος της δημιουργίας του μιλιταρισμού μας.

Τι λέτε όμως για τις απειλές στην ύπαρξη μας; Για τη Χεζμπολάχ, ή τη Χαμάς;

Για την Χαμάς, είναι δύσκολη ερώτηση, γιατί προφανώς πήγαμε πολύ μακριά όσον αφορά τον υποβιβασμό της παλαιστινιακής κοινωνίας. Το Ισραήλ δημιούργησε την Χαμάς. Δημιουργήσαμε την Χαμάς εξαιτίας της άποψης που έλεγε ότι αν βάλλουμε τους Παλαιστινίους να τσακώνονται μεταξύ τους, θα κερδίσουμε. Αν καταστρέψει ο ένας τον άλλο, κερδίσαμε. Αυτή η στρατηγική απέτυχε εντελώς. Απέτυχε στον Λίβανο και πληρώσαμε μεγάλο τίμημα για αυτό. Το ίδιο και με τους Παλαιατινίους. Πιστεύω ότι το Ισραήλ πρέπει απλώς να τους αφήσει στην ησυχία τους. Να τους αφήσουμε στην ησυχία τους, να τους δώσουμε αποζημιώσεις για αυτά που τους χρωστάμε για τα πολλά χρόνια κατοχής και αφήστε τους να ζήσουν όπως θέλουν.

Μπορούμε να αφήσουμε τους Παλαιστινίους μόνους, αλλά μπορούν οι Παλαιστίνιοι να μας αφήσουν;

Αξίζει να προσπαθήσουμε. Μέχρι τώρα, η στρατιωτική δύναμη που έχουμε χρησιμοποιήσει εναντίον τους δεν έχει φέρει καμία ειρήνη και καμία ησυχία, κανένα τέλος του κινδύνου. Για αυτό λοιπόν αξίζει να προσπαθήσουμε. Ίσως να είναι τόσο απασχολημένοι με την οργάνωση της ζωής τους, ίσως συγκλονιστούν από το γεγονός ότι τα παιδιά τους πάνε ελεύθερα στο σχολείο, ότι μπορούν να κάνουν δουλειές, να ταξιδέψουν ελεύθερα χωρίς ταπεινώσεις μέσω των σημείων ελέγχου-ποιος ξέρει;

Η πλήρης συνέντευξη δημοσιεύεται στο http://jewishpeacenews.blogspot.com/
μαζί με επιπλέον πληροφορίες για τους αρνητές στράτευσης στο Ισραήλ