Πέμπτη 26 Φεβρουαρίου 2009

Συνεντεύξεις Ισραηλινών αντιρρησιών*

ΟΜΕΡ ΓΚΟΛΝΤΜΑΝ

-Πότε κλήθηκες να πας στο στρατό;Μετά την τελευταία τάξη στο λύκειο, πρέπει να καταταγείς στον Ισραηλινό στρατό. Εμείς (οι "Σμινίστιμ") πριν καταταγούμε στον στρατό συντάξαμε μια επιστολή προς την κυβέρνηση εξηγώντας γιατί δε θα συμμετάσχουμε ποτέ στον ισραηλινό στρατό, με αποτέλεσμα εννέα από εμάς να φυλακιστούμε κάμποσες φορές.
Κλήθηκα να πάω στον στρατό στις 23 Σεπτεμβρίου. Αρνήθηκα γιατί ο ισραηλινός στρατός είναι το εκτελεστικό όργανο μιας πολύ βίαιης και παράνομης πολιτικής η οποία λέγεται «Κατοχή».
Στην ουσία τώρα ο στρατός έχει υπό τον έλεγχό του πολίτες, Παλαιστίνιους, σε αυτά τα εδάφη. Καταστρέφει ζωές, δεν τους δίνει την ευκαιρία να προχωρήσουν, να έχουν το δικό τους κράτος.
Σκοτώνουν αθώους ανθρώπους, καταστρέφουν σπίτια, παίρνουν τη γη, προστατεύουν τους εποίκους. Και εγώ δε θα γίνω ποτέ μέρος αυτού του συστήματος, ακόμη και μικρό μέρος, που κάνει τέτοια εγκλήματα καθημερινά εναντίων ανθρώπων, των γειτόνων μου.
-Πώς σε αντιμετώπισαν οι φίλοι σου όταν έμαθαν για την απόφασή σου;Οι περισσότεροι φίλοι μου είναι στρατιώτες. Πολλοί ήταν πολύ θυμωμένοι μαζί μου, γιατί (η πράξη μου) ήταν κάτι σαν καθρέπτης. Είπα πράγματα για τα οποία όχι μόνο διαφωνούσαν, αλλά δεν είχαν καν σκεφτεί.
Ασκώ κριτική σε οποιονδήποτε πηγαίνει στον στρατό χωρίς να το σκεφτεί, να συνειδητοποιήσει ότι υπάρχει μια δυνατότητα να μην πας και ότι υπάρχει κάποιος λόγος για αυτό.
Οι περισσότεροι φίλοι μου δεν το είχαν καν σκεφτεί αυτό πριν πάνε στο στρατό. Απλά το κάνουν γιατί πρέπει. Γιατί σε όλη σου τη ζωή σου λένε ότι αυτό πρέπει να κάνεις. Και το είδαν σα μια προσωπική κριτική.
Γιατί εγώ βγήκα στα ΜΜΕ και μίλησα ανοιχτά λέγοντας ότι η τυφλή υπακοή δεν είναι καλό πράγμα. Και ότι πρέπει να σκέφτεσαι πριν πράττεις.
-Η οικογένειά σου πως αντέδρασε σε αυτή σου την απόφαση; Η μητέρα μου με υποστήριξε γιατί κατάλαβε ότι αυτό που κάνω είναι σωστό και πολύ σημαντικό. Μου είπε πως δεν μπορείς να ξεφύγεις από την πίσω πόρτα. Πρέπει να το πεις δυνατά, να δεχτείς την ποινή και να παραμείνεις με τα πιστεύω σου.
Ο πατέρας μου είναι εντελώς αντίθετος με τις απόψεις μου. Έχει σταματήσει να μου μιλάει.
-Τι δουλειά κάνει ο πατέρας σου;Είναι ένας πολύ σημαντικός άνθρωπος του στρατού που εργαζόταν για τη μεγαλύτερη υπηρεσία κατασκοπείας στο Ισραήλ. Πολέμησε σε όλους τους πολέμους.
-Θύμωσες που δεν το δέχτηκε σε αντίθεση με τη μητέρα σου;Φυσικά. Εγώ τον αποδέχομαι. Δεν υπάρχει λόγος να σε ακυρώνουν ως άνθρωπο εξαιτίας των απόψεών σου. Είναι το ίδιο πράγμα για παράδειγμα όταν κάθομαι μαζί με «δεξιούς». Έχουμε ενδιαφέρουσες συζητήσεις διότι έχουν κάτι να πουν.
Μου είναι δύσκολο να καθίσω μαζί με έναν έφηβο τον οποίο δεν τον νοιάζει τίποτα.
Προτιμώ να συζητώ με ανθρώπους ακόμη και με αντίθετες απόψεις από εμένα γιατί είναι ενδιαφέρον και ξέρετε υπάρχει ένα όριο, υπάρχει το άτομο και υπάρχουν οι απόψεις του. Και αν δεν είναι ρατσιστής ή βίαιος, δεν υπάρχει λόγος να τον ακυρώσεις επειδή εμμένει στις απόψεις του.
-Πόσο δύσκολη ήταν η λήψη της απόφασης να αρνηθείς;Καθόλου δύσκολη. Γιατί όταν βλέπεις, καταλαβαίνεις. Τι άλλο να σκεφτόμουν; Όταν πας στα Κατεχόμενα, όταν πας στη Δυτική Όχθη και δεις πώς ζει ο κόσμος εκεί και δεις τι κάνουν εκεί οι στρατιώτες ή ακόμα κι όταν βλέπεις τις ειδήσεις, π.χ. μετά τον δεύτερο πόλεμο στον Λίβανο.
Φυσικά και δε θα το κάνεις. Φυσικά και δε θα βομβαρδίσεις μια πόλη. Δε θα το κάνεις.
-Μπορείς να μου περιγράψεις ποιο ήταν το περιστατικό που σε έκανε να αλλάξεις γνώμη;Μετά το δεύτερο πόλεμο στο Λίβανο αποφάσισα ότι δε θα πάω στο στρατό. Αφότου είδα ότι ο Ισραηλινός στρατός βομβάρδισε χωριά με πολύ επικίνδυνα μη συμβατικά όπλα, κάνοντας από την άλλη τη Χεζμπολάχ πιο δυνατή.
Και συνειδητοποίησα ότι δεν υπάρχει κάποια λύση με αυτές τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, είπα ότι δε θα καταταγώ. Έπειτα επισκέφθηκα τα Κατεχόμενα, ένα χωριό που λέγεται Σούφα. Και οι στρατιώτες άρχισαν να μου ρίχνουν.
-Τι έγινε εκεί; Πραγματοποιούσαμε μια διαδήλωση εκεί με μια οργάνωση που λέγεται «Πολεμιστές για την Ειρήνη», εναντίον ενός σημείου ελέγχου το οποίο είχε τοποθετήσει ο στρατός στη μέση του χωριού απλά για να παρενοχλεί τους κατοίκους του χωριού.
Και όταν προσπαθήσαμε να το καταστρέψουμε επειδή ήταν παράνομο και δεν υπήρχε καμία δικαιολογία για εκείνο το σημείο ελέγχου, οι στρατιώτες άρχισαν να μας ρίχνουν σαν τρελοί. Με δακρυγόνα, με πλαστικές σφαίρες, με χειροβομβίδες κρότου, τα πάντα.
Άρχισα να τρέχω και δεν καταλάβαινα Τι σκέφτονται; Είναι δημοκρατικό να διαδηλώνεις. Το να μιλάς ανοιχτά, υποτίθεται ότι είμαστε δημοκρατική χώρα.
Είναι πολύ δύσκολο το να συνειδητοποιείς ότι η χώρα στην οποία ζεις δεν είναι μια δημοκρατική χώρα και ότι η ελευθερία λόγου δίνεται μόνο σε όσους προτιμά η κυβέρνηση.
-Ένιωσες ότι ήσουν στην λάθος πλευρά; Ως μια ισραηλινή που έχει απέναντί της ισραηλινούς;Ένιωσα ότι δεν υπήρχαν πλευρές πια. Τα πάντα ήταν τόσο μπερδεμένα, δεν καταλάβαινα. Μετά από λίγο κατάλαβα ότι οι δύο πλευρές δεν είναι οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι, είναι οι αθώοι και αυτοί που τους βλάπτουν και τους τραυματίζουν.
Οι βίαιοι, που είναι η Χαμάς κι ο ισραηλινός στρατός και οι αθώοι άνθρωποι, στη Σντερότ και στη Γάζα τώρα. Αυτές είναι οι πλευρές. Η πλευρά που πλήττεται και η πλευρά που πλήττει.
-Πότε έμαθες πως θα πας στη φυλακή και τι έγινε μετά;Ήταν η μέρα στρατολόγησης μου και όταν αρνείσαι να στρατολογηθείς, καταδικάζεσαι σε φυλάκιση, είναι ξεκάθαρο. Στη δίκη ήταν ένας πολύ υψηλόβαθμος στρατηγός και μου μιλούσε σχετικά με την αλλαγή του συστήματος εκ των έσω και πως πρέπει να φέρεσαι καλά στους ανθρώπους στα σημεία ελέγχου.
Κι εγώ του είπα πως δε θα έπρεπε να υπάρχουν σημεία ελέγχου, δεν έχει σημασία αν είσαι ευγενικός ή όχι αν παρόλα αυτά δεν αφήνεις ένα παιδί να περάσει.
Μου μίλησε για περίπου 10 λεπτά, για το να αλλάξεις το σύστημα από μέσα. Και μετά μου είπε «δεν ανήκεις στη φυλακή και δε θέλω να σε στείλω εκεί».
Του είπα «τότε μη μου μιλάς για την αλλαγή του συστήματος από μέσα, γιατί είσαι ένας πολύ σημαντικός στρατηγός και με δικάζεις ενάντια στη θέληση σου». Και μετά μου είπε «οκ, 21 μέρες».
-Πως νιώθεις βιώνοντας τα τωρινά γεγονότα στη Γάζα;Φοβάμαι, φοβάμαι γιατί τα εγκλήματα πολέμου έγιναν στο όνομα μου, για τη δική μου χώρα από τους φίλους μου. Και φοβάμαι πως οι άνθρωποι εκεί θα νομίζουν πως υποστηρίζω αυτού του είδους την επιχείρηση και αν όχι, γιατί δεν το σταμάτησα.
Αλλά δεν υπάρχει δημοκρατία, δεν έχουμε πραγματική δύναμη εδώ.
Έκανα μια συνέντευξη για μια ραδιοφωνική εκπομπή της Καλιφόρνιας και με σύνδεσαν τηλεφωνικά με έναν άνθρωπο από τη Γάζα που μόλις είχε χάσει την οικογένεια του και το μόνο που μπορούσα να πω ήταν «συγνώμη», αν και αρνήθηκα, αν και αντιστάθηκα σε αυτό τον πόλεμο, κάθε μέρα διαδήλωνα εναντίον του αν και στάλθηκα στην φυλακή για την άρνηση μου.
Το μόνο που μπορούσα να πω ήταν «συγνώμη, λυπάμαι πολύ», γιατί ένιωσα πως το έκαναν εκ μέρους μου κι αυτό είναι κάτι στο οποίο είμαι απόλυτα εναντίον.

ΓΙΟΕΛ ΠΙΤΕΡΜΠΟΥΡΓΚ

-Πώς αποφασίσατε να γίνετε πιλότος;Κατατάχθηκα στην Πολεμική Αεροπορία το 1977. Ήταν μόνο τέσσερα χρόνια μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ. Με διακατείχε μεγάλος ενθουσιασμός για να μπω στην Πολεμική Αεροπορία και να κάνω ότι μπορώ για να βοηθήσω τη χώρα να αμυνθεί.
Το όραμά μου και η οπτική μου γωνία ήταν φυσικά ο πόλεμος του Γιομ Κιπούρ, ένας πόλεμος κατά τον οποίο η Αίγυπτος και η Συρία επιτέθηκαν εναντίον του Ισραήλ με πολλές μεραρχίες αρμάτων και τεθωρακισμένων. Και το κίνητρο μου ήταν να βοηθήσω το Ισραήλ να αμυνθεί στον επόμενο πόλεμο, ο οποίος κατά τη γνώμη θα ήταν ένας πόλεμος άμυνας.
-Σε αντίθεση με τους στρατιώτες που βρίσκονται στο έδαφος και πυροβολούν, πώς είναι να σκοτώνεις κάποιον από τον ουρανό; Πώς νιώθατε όταν εκτελούσατε τις διαταγές σας;Αν το δούμε αυτό το θέμα από την ηθική του πλευρά, λέω πάντα ότι η ηθική και το οξυγόνο έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά όταν ανεβαίνεις ψηλά. Το οξυγόνο πέφτει και το ίδιο πράγμα κάνει και η ηθική.
Γιατί όταν ανεβαίνεις ψηλά και πετάς σε υψηλό υψόμετρο, μπορεί να είναι 5.000 πόδια, 10.000 πόδια, 30.000 πόδια με τζετ, δεν έχει σημασία. Αυτό που βλέπεις, παρόλο που διαθέτεις πολύ καλά ηλεκτρονικά οπτικά συστήματα, η ικανότητα να δεις πράγματα, να τα μυρίσεις, να τα αισθανθείς με τις αισθήσεις σου είναι πολύ χαμηλή. Επομένως η ηθική γίνεται ολοένα και λιγότερη.
Και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα για εσένα ως πιλότο να πετάξεις σε υψηλό υψόμετρο και να βάλλεις εναντίον κάποιου κτιρίου που δεν γνωρίζεις τι ακριβώς έχει μέσα. Ή εναντίον αυτοκινήτων ή οτιδήποτε.
Ρίχνεις πυραύλους ή βόμβες και τα καταστρέφεις και σκοτώνεις πολλούς ανθρώπους, μπορείς να σκοτώσεις πολλούς ανθρώπους, έχεις μεγάλη ευθύνη, όμως δεν βλέπεις τι κάνουν οι πράξεις σου στον κόσμο που βρίσκεται μέσα. Γιατί δεν τους βλέπεις.
Επομένως δύο πράγματα συμβαίνουν. Πρώτον, η ηθική δεν τίθεται σαν ζήτημα πλέον γιατί δεν αισθάνεσαι. Ένας πιλότος δεν έχει πρόβλημα να ρίξει μια βόμβα ενός τόνου σε ένα κτίριο και να το καταστρέψει εάν δεν μπορεί να δει τι έχει μέσα το κτίριο, γιατί αυτή είναι η αποστολή.
Το δεύτερο πράγμα είναι ότι πιστεύεις τους ανθρώπους που σε έστειλαν σε αυτή την αποστολή.
Τους εμπιστεύεσαι ότι η αποστολή θα είναι ηθικώς σωστή. Κάτι το οποίο, στους τελευταίους πολέμους και ιδίως στα κατεχόμενα εδάφη από τότε που επιχειρεί εκεί η Πολεμική Αεροπορία, μπορώ να σας πω ότι είναι ένα μεγάλο ζήτημα, ένα μεγάλο πρόβλημα και πιστεύω ότι τώρα κάνουμε πράξεις οι οποίες είναι ανήθικες και ενδεχομένως και παράνομες σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο για τον Πόλεμο, που σημαίνει ότι πραγματοποιούμε εγκλήματα πολέμου με τις πράξεις μας.
-Τι είδους αποστολές εκτελούσατε;Οι πρώτες μου αποστολές ήταν λίγο πριν τον πρώτο πόλεμο στο Λίβανο, το 1982. Οι περισσότερες αποστολές μου ως πιλότος επιθετικού ελικόπτερου δεν ήταν άρματα, για τα οποία είναι σχεδιασμένα τα επιθετικά ελικόπτερα.
Ήταν πολύ διαφορετικές αποστολές. Το λέω αυτό γιατί το όνειρό μου ως πιλότος, το όνειρό μου ως πιλότος επιθετικού ελικόπτερου, επειδή ήμουν επηρεασμένος από τις συνθήκες του πολέμου του Γιομ Κιπούρ, ήταν να ηγούμαι σχηματισμών επιθετικών ελικόπτερων στα Υψίπεδα του Γκολάν ή στο Σινά, στα σύνορα του Ισραήλ και να υπεραμύνομαι της χώρας εναντίον πολλών μεραρχιών τεθωρακισμένων και πεζικού.
Μπορώ να πω ότι στα 25 χρόνια που πέταξα με επιθετικά ελικόπτερα και με ελικόπτερα εφόδου, δεν ένιωσα ποτέ ότι υπεραμύνθηκα της χώρας μου.
Όταν κατατάγηκα κι έγινα πιλότος, δεν πίστευα ότι ο σκοπός μου ως πιλότος ήταν να βάλλω πυραύλους εναντίον σπιτιών και ανθρώπων μέσα σε αμάξια, οι οποίοι με κάποιο τρόπο αντιτίθενται στο Ισραήλ.
Εγώ πίστευα ότι η αποστολή μου ήταν να υπεραμυνθώ του Ισραήλ εναντίον μεραρχιών τεθωρακισμένων.
-Πότε ξεκινήσατε να έχετε αμφιβολίες για αυτό που κάνατε;Ήταν μια εξέλιξη που σημειώθηκε με το πέρασμα του χρόνου. Ήμουν γεμάτος ενθουσιασμό, ήμουν αρκετά Σιωνιστής και όχι μόνο αγαπούσα τη χώρα μου, αλλά πίστευα στη χώρα μου και στην Πολεμική Αεροπορία, πίστευα ότι ο στόχος μου ήταν να υπεραμυνθώ αυτής της χώρας από εξωτερικές δυνάμεις που ήθελαν να πλησιάσουν ή να εισέλθουν στη χώρα μου.
Και χρόνο με τον χρόνο όλη η κοσμοθεωρία μου άλλαξε. Ξεκινώντας με τον πόλεμο του 1982, συμμετείχα σε 17 χρόνια κατοχής του Λιβάνου, σε πάρα πολλές επιχειρήσεις και αποστολές, εκατοντάδες, μέσα στον Λίβανο, επιτιθέμενος σε κάθε είδους στόχο, αυτοκίνητα, κτίρια, ανθρώπους, οι οποίοι σύμφωνα με τον Ισραηλινό Στρατό, την Πολεμική Αεροπορία, έπρεπε να πεθάνουν και όλα αυτά τα κάναμε καθ’ όλη τη διάρκεια της κατοχής του Λιβάνου.
Όταν τελείωσε η κατοχή, άρχισε η Ιντιφάντα. Η πρώτη Ιντιφάντα, η δεύτερη Ιντιφάντα? Η πρώτη φορά που επιχειρήσαμε στα κατεχόμενα εδάφη, στην λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Όχθη, ήταν μετά το λιντσάρισμα των στρατιωτών στη Ραμάλα.
Επιτεθήκαμε, όχι εγώ προσωπικά, αλλά η μοίρα μου, εναντίον του κτιρίου όπου έγινε το λιντσάρισμα αυτών των στρατιωτών που χάθηκαν στο δρόμο για τη Ραμάλα.
-Πείτε μου για την επιστολή. Πώς καταλήξατε να την υπογράψετε;Καταρχήν, για να πω την αλήθεια, όταν υπέγραψα την επιστολή δεν ήμουν πια μέλος της Πολεμικής Αεροπορίας. Τελείωνα τότε την εφεδρεία μου. Δύο μήνες πριν αποφάσισα ότι δεν μπορώ να το αντέξω άλλο.
Και αποφάσισα να παραιτηθώ από έφεδρος πιλότος της Πολεμικής Αεροπορίας. Δύο μήνες μετά την παραίτησή μου, ένας άνδρας που ονομάζεται Γιόναταν Σαπίρα, ο οποίος ήταν πιλότος ελικοπτέρου εφόδου στην Πολεμική Αεροπορία, ήρθε σε μένα και με ρώτησε ποια είναι η γνώμη μου για την κατάσταση και συζητήσαμε.
Και μου είπε ότι είχε μια ιδέα να συντάξει μια επιστολή, η οποία θα έλεγε ότι είμαστε αρκετά Σιωνιστές, ότι αγαπάμε τη χώρα μας, ότι πιστεύουμε στην Πολεμική Αεροπορία, αλλά και ότι πιστεύουμε πως πρέπει να δρούμε ως αμυνόμενες δυνάμεις, ότι οι πράξεις στις οποίες συμμετέχει η Πολεμική Αεροπορία στα κατεχόμενα εδάφη είναι παράνομες, ανήθικες.
Ένα άλλο πράγμα το οποίο είναι πολιτικής φύσεως σε αυτή την επιστολή, ήταν ότι η κατοχή διαφθείρει όχι εξωτερικούς παράγοντες, αλλά εσωτερικά την κοινωνία του Ισραήλ. Και ότι δεν έχουμε μέλλον εάν συνεχίσουμε να κατέχουμε ένα άλλο έθνος, αυτό θα καταστρέψει τη δική μας χώρα.
Η επιστολή βασίζεται στην αγάπη μας για τη χώρα και όχι στο μίσος για τη χώρα μας. Κάτι το οποίο μπερδεύει πολύς κόσμος εδώ στο Ισραήλ.
-Σας θεωρούν προδότες;Εγώ ήμουν οπαδός της κυρίαρχης ιδεολογίας στο Ισραήλ. Ήμουν για 25 χρόνια στην Πολεμική Αεροπορία, 22 μέσα στην Αεροπορία με το επάγγελμά μου και 3 χρόνια ως έφεδρος πιλότος. Που σήμαινε ότι κάθε βδομάδα έπρεπε να πετάξω μια μέρα, να συμμετάσχω σε πολλές αποστολές κλπ.
Ήμουν λοιπόν στο κυρίαρχο δόγμα, για να μην πω ότι ήμουν ένας από τους καλύτερους, η ελίτ της ελίτ. Οι πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας θεωρούνται οι καλύτεροι των καλυτέρων στην Ισραηλινή κοινωνία, γιατί αγαπούν τη χώρα τους, τη βοηθούν, είναι πρόθυμοι να υπεραμυνθούν της χώρας τους, πρωί-βράδυ, 24 ώρες την ημέρα, όλο το χρόνο.
Τη στιγμή που υπέγραψα την επιστολή, παρόλο που θεωρούμουν ήρωας στο Ισραήλ, έγινα προδότης. Από τους φίλους μου, από την κοινωνία. Βγήκα από την κυρίαρχη ιδεολογία, δεν ήμουν πια μέλος της γενικής ομοφωνίας γιατί εξέφρασα κριτική για τον τρόπο με τον οποίο το Ισραήλ συμπεριφέρεται στους γείτονές του, που στην ουσία δεν είναι γείτονες αλλά ένα κατεχόμενο έθνος, οι Παλαιστίνιοι.
-Οι φίλοι σας σαν κατέκριναν; Είχατε και μεγαλύτερα προβλήματα;Από τη στιγμή που αποφάσισα ότι αυτή είναι η άποψή μου, ότι αυτό πιστεύω - και το σκέφτηκα πολύ, ήμουν πεπεισμένος ότι αυτό ήταν το σωστό πράγμα για να κάνω- τότε δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα.
Κανένα απολύτως πρόβλημα. Γιατί αποφάσισα να θυσιάσω ότι έχω φτιάξει εδώ, ότι έχω καταφέρει στην Ισραηλινή κοινωνία προκειμένου να πω την αλήθεια.
Ο γνωστός Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, στις ΗΠΑ, είπε κάποτε ότι τα τρομερά πράγματα στην Ιστορία δεν συμβαίνουν εξαιτίας των κακών ανθρώπων που τα έκαναν, αλλά συνέβησαν επειδή καλοί άνθρωποι σιώπησαν τη στιγμή που συνέβαιναν.
Εγώ αποφάσισα να μην παραμείνω σιωπηρός άλλο. Να πω αυτό που πιστεύω, να πω την αλήθεια σε όλο τον κόσμο και να πω αυτά στα οποία πιστεύω. Είναι η απόφαση που πήρα και είμαι 100% σίγουρος για αυτήν.
Πρέπει να σας πω κάτι. Και πρέπει να γίνει σαφές. Δεν είμαι ειρηνιστής. Είμαι μαχητής. Δεν έχω κανένα πρόβλημα να πολεμάω και να σκοτώνω, αρκεί η πραγματικότητα της μάχης να είναι δίκαιη. Όταν σταματώ να πιστεύω σε αυτό που κάνω, έχω πρόβλημα. Δεν έχω πρόβλημα να πολεμάω.
Δεν είμαι ειρηνιστής, έχω κάνει πολλά πράγματα στη ζωή μου και αυτή είναι η προσωπικότητά μου. Επομένως δεν έχω εφιάλτες εξαιτίας αυτών που έκανα, δεν είναι αυτό το πρόβλημά μου.
Το πρόβλημά μου ήταν ότι δεν πίστευα πια σε αυτό που έκανα. Και τη στιγμή που σκέφτηκα ότι αυτό που κάνουμε είναι ανήθικο, παράνομο και θεωρείται έγκλημα πολέμου, σταμάτησα αμέσως, είπα αυτά που είχα να πω, υπέγραψα την επιστολή και τώρα πολεμώ για κάτι διαφορετικό.
-Ο πόλεμος στη Γάζα τελείωσε. Έχετε σκεφτεί εάν ήσασταν ακόμα πιλότος ότι μπορεί να χρειαζόταν να πολεμήσετε εκεί;Πρώτα από όλα θα ήθελα να σας διορθώσω. Δεν υπήρξε κανένας πόλεμος τις τελευταίες τρεις εβδομάδες. Δεν υπήρξε πόλεμος. Δεν είναι πόλεμος. Πόλεμος είναι όταν ένας στρατός, ένα στρατιωτικό σώμα πολεμάει εναντίον κάποιου άλλου. Ο ισραηλινός στρατός δεν πολέμησε κανέναν εκεί.
Υπήρχαν ορισμένοι της Χαμάς με κάποιες πολύ πρωτόγονες ρουκέτες, δεν υπήρχε κανένας για να αντιπαρατεθείς. Και απλά μπήκαν στη Λωρίδα της Γάζας, η οποία είναι η μεγαλύτερη φυλακή στον κόσμο με 1.5 εκατομμύριο ανθρώπους, με στρατιώτες της Χαμάς οι οποίοι δεν μπορούν να συγκριθούν, δεν εμπνέουν ανησυχία στον Ισραηλινό στρατό? Επομένως δεν υπήρξε κάποιος πόλεμος.
Δεν υπήρξε πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας. Μπορείτε να το αποκαλέσετε επιχειρήσεις, μπορείτε να το αποκαλέσετε βομβαρδισμούς, μπορείτε να το αποκαλέσετε μαζική επίθεση, διαλέξτε εσείς τη λέξη. Πάντως πόλεμος δεν ήταν.
Πρώτα από όλα. Ας το διορθώσουμε αυτό. Δεύτερον, κατά τη γνώμη μου, επειδή γνωρίζω τη διεθνή νομοθεσία, αυτό που συνέβη στη Γάζα ήταν ανήθικο και παράνομο.
-Η επιλογή σας να μην παραμείνετε σιωπηρός όπως είπατε, είναι ένα μοναχικό μονοπάτι στο Ισραήλ σήμερα;Πολλοί άνθρωποι σιωπούν. Το πρόβλημα με το Ισραήλ είναι ότι δεν υπάρχουν καλοί άνθρωποι, δεν υπάρχουν αρκετοί καλοί άνθρωποι με την έννοια που σας είπα πριν, τη φράση του Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ.
Δεν υπάρχουν αρκετοί καλοί άνθρωποι που να λένε «Σταματήστε τα φρικτά πράγματα που κάνετε στα κατεχόμενα εδάφη».
Δεν είναι μόνο ότι κάναμε στη Γάζα τώρα. Είναι η συνέχεια 41 ετών κατοχής ενός άλλου, ξένου έθνους, του Παλαιστινιακού έθνους. Το Ισραήλ δεν κάνει τίποτα, τίποτα, για να διορθώσει την κατάσταση. Είναι εναντίον των συμφερόντων του Ισραήλ.
Για 41 χρόνια, από το 1967 όταν κατακτήσαμε τα κατεχόμενα εδάφη, ελέγχουμε ένα άλλο έθνος και κάναμε τα πάντα με σκοπό να συνεχίσουμε την κατοχή.
Χτίζοντας οικισμούς με εποίκους σε ολόκληρη τη Δυτική Όχθη, ελέγχοντας τον πληθυσμό, με τα σημεία ελέγχου, καταστρέφοντας την οικονομία και την παιδεία.
Όλα όσα κάναμε τα τελευταία 41 χρόνια λένε ένα πράγμα: Δεν θέλουμε να δώσουμε στους Παλαιστίνιους ένα κομμάτι γης για να φτιάξουν ένα κράτος. Και όλα αυτά που λέγονται για δύο κράτη για δύο έθνη, δεν ταιριάζει στα συμφέροντα του Ισραήλ κατά τα τελευταία 41 χρόνια.
Και για να πούμε την αλήθεια, δεν ταιριάζει και με το σιωνιστικό κίνημα που ήρθε εδώ στις αρχές του περασμένου αιώνα και έφτιαξε αυτή τη χώρα εκδιώκοντας όλο τον παλαιστινιακό πληθυσμό από την περιοχή. Και αυτό ακριβώς κάνουν και τώρα στη Δυτική Όχθη.
-Τι θα πρέπει να γίνει ούτως ώστε οι δύο κοινότητες να ζήσουν ειρηνικά;Είμαστε ασθενείς, το κράτος του Ισραήλ είναι άρρωστο εξαιτίας πολλών πραγμάτων κατά τη διάρκεια της εγκαθίδρυσης αυτής της χώρας. Όταν δημιουργήσαμε τη χώρα σαν το κράτος των Εβραίων αποφασίσαμε ότι θα είναι μια εβραϊκή δημοκρατική χώρα, κάτι το οποίο είναι αντιφατικό με αυτές τις δύο λέξεις, εβραϊκή και δημοκρατική.
Γιατί όταν μιλάς για εβραϊκό κράτος, τότε εννοείς ένα εθνοκρατικό σύστημα. Όταν διαλέγεις τη μια εθνοτική ομάδα να έχει την ηγεσία και να ελέγχει αυτή τη χώρα, είναι λίγο, θυμηθείτε, σαν το απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική.
Η δική μου λύση δεν έχει σχέση με αυτού του είδους το κράτος. Πιστεύω σε ένα κράτος που σέβεται όλους τους πολίτες του. Πιστεύω στο δικαίωμα των μειονοτήτων που ζουν εδώ να μπορούν να είναι ισότιμοι πολίτες.
Πιστεύω ότι πρέπει άμεσα, να αποσυρθούμε από τη Δυτική Όχθη και όλα τα εδάφη, να νομιμοποιήσουμε και να βοηθήσουμε τους Παλαιστίνιους να κτίσουν, να ξανακτίσουν την χώρα τους, μια ανεξάρτητη χώρα.
Και πιστεύω ότι εδώ πρέπει να φτιάξουμε ένα κράτος το οποίο θα είναι το κράτος των Εβραίων, αλλά θα λαμβάνει υπόψη του όλους τους πολίτες, όλες τις μειονότητες και θα έχουμε κάποιου είδους θεσμό που θα βοηθά και θα επιβάλλει την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μειονοτήτων.


ΙΝΤΑΜ ΕΪΛ

-Ποιες είναι οι αναμνήσεις σου από το στρατό; Ήμουν κομάντο στο ναυτικό, και υπηρετούσα εκεί για 4,5 χρόνια, μεταξύ του 1995 και 2000 περίπου. Όταν ήμουν στο στρατό ήμασταν (το Ισραήλ) ακόμη στο Λίβανο και είχα την ευκαιρία να πάω στο νότιο Λίβανο μερικές φορές, καθώς και σε κατεχόμενες περιοχές, για ειδικές ανάγκες του στρατού. Πήγα και στη Γάζα μερικές φορές.
Για μένα ο στρατός είναι κάτι σα μείξη διαφορετικών συναισθημάτων. Το 1997 έγινε μια μεγάλη επιχείρηση στο Λίβανο. Και 12 μέλη της μονάδας μου σκοτώθηκαν από μια επίθεση της Χεζμπολάχ. Αυτό ήταν το σημείο όπου τα πράγματα κατέρρευσαν για μένα και κατάλαβα ότι αυτό το πολεμικό παιχνίδι μπορεί να γίνει πολύ οδυνηρό.
Και το περιστατικό στο Λίβανο, το τι έγινε εκεί, όχι μόνο σε μένα αλλά και σε πολλούς φίλους μου, μας έκανε να αρχίσουμε να έχουμε πολλές ερωτήσεις, όπως το αν ήταν όντως πραγματικά απαραίτητο να πάρεις μια ομάδα και να την βάλεις σε εκείνη την περιοχή για μια αποστολή να σκοτώσεις έναν άνθρωπο!
Και τότε "Πάντα ήξερα ότι αν σκοτώσεις ένα κεφάλι μιας ομάδας της Χεζμπολάχ ή της Χαμάς, άλλοι πέντε γίνονται σαν εκείνον, όχι μόνο ένας" Γιατί να πρέπει να το κάνουμε ξανά και ξανά; Δεν το πίστεψα ποτέ! Και τη μέρα πριν από την επίθεση αυτοκτονίας, υπήρχαν τόσοι πολλοί που σκοτώθηκαν εκεί.
Και σκέφτηκα μετά από αυτήν την επίθεση αυτοκτονίας, συνεχίζουν να κάνουν επιχειρήσεις! Θα μπορούσαν να σταματήσουν και να πουν, μετά από αυτό δε χρειαζόμαστε και άλλη τραγωδία.
-Τα αίτια της τωρινής σύγκρουσης θεωρείς πως είναι πολιτικά;Ναι, είναι ακόμη ένα παράδειγμα πώς οι πολιτικοί, λίγο πριν από τις εκλογές κάνουν μία κίνηση για να βάλουν περισσότερους ανθρώπους στο τσεπάκι τους. Αυτό είναι όλο! Τίποτε παραπάνω από αυτό! Φυσικά υπάρχουν πύραυλοι που στέλνονται στο έδαφος του Ισραήλ και αυτό είναι άσχημο, όμως εγώ είμαι εναντίον οποιασδήποτε μορφής βίας προς τους πολίτες.
Αλλά αυτός ο πόλεμος ξεκίνησε ακριβώς για 2-3 εβδομάδες. Τον τελείωσαν λίγο πριν ο Μπαράκ Ομπάμα ξεκινήσει το πάρτυ του. Σε τρεις εβδομάδες από τώρα εδώ έχουμε εκλογές και όλα είναι τέλεια κανονισμένα!
-Αμφισβητείς όχι μόνο το στρατό αλλά και τις επιχειρήσεις;Ναι και μέσα από αυτό το περιστατικό αναρωτιέμαι ποιο είναι το τίμημα για τέτοια πράγματα και αν το αξίζει. Είναι στο όνομα της ασφάλειας ή στο όνομα της αλαζωνίας των πολιτικών; Είναι όντως για να υπερασπιστούμε το Ισραήλ ή είναι για να διατηρήσουμε την κατάσταση και το στάτους κβο της αιώνιας διαμάχης;
Και δεν αμφισβητώ μόνο, νομίζω ότι κάθε μιλιταριστική κίνηση είναι πρόβλημα! Γιατί νομίζω ότι έχουμε μπουχτίσει με αυτό. Δεν φέρνει αποτέλεσμα.
Δε λειτουργεί και πρέπει να βρούμε έναν άλλο τρόπο και να συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να μιλήσουμε και να τελειώνουμε με τους σκοτωμούς και τις μάχες που όλο και χειροτερεύουν, γίνονται διαρκώς σκληρότερες!
Είναι ένας τρελός πόλεμος, απίστευτος! Και νομίζω πως και οι δύο κοινωνίες γίνονται ακόμη πιο ακραίες!
Πάνω από το 94% των Ισραηλινών υποστήριζαν αυτόν τον πόλεμο! Είναι απίστευτο! Και οι αριστεροί επίσης έγιναν πιο αριστεροί.
-Μετά το περιστατικό στο Λίβανο αρνήθηκες κάποια αποστολή; Αρνήθηκα να πάω στα κατεχόμενα μέρη, αρνήθηκα να πάω στη Γάζα, όμως δεν αρνήθηκα να μείνω στο στρατό. Νομίζω ότι, δυστυχώς, το Ισραήλ πρέπει να διατηρήσει ένα δυνατό στρατό στην περιοχή, αλλά δε νομίζω ότι θα πρέπει να συνεχίσουμε την κατοχή και τον πόλεμο στη Γάζα και τις μάχες παντού.
Επειδή δεν πιστεύω σε αυτόν τον πόλεμο. Ειδικά σε αυτόν εδώ τον πόλεμο τώρα, και δεν θέλω να εμπλακώ σε οποιαδήποτε πόλεμο στα Κατεχόμενα, νομίζω ότι φτάνει πια αυτό.
-Πότε άρχισε η εμπλοκή σου με τους «Πολεμιστές για την Ειρήνη»; Άρχισε όταν ήμουν στο δεύτερο έτος του Πανεπιστημίου και έψαχνα για υλικό για μια παράσταση. Ήθελα να βρω ιστορίες από την κοινωνία, ιστορίες που οι άνθρωποι δεν ήθελαν να ακούσουν.
Τότε συνάντησα κάποιον φίλο από τη μονάδα που ήταν στο Λίβανο, ο οποίος μου είπε ότι ασχολείται με την οργάνωση «Πολεμιστές για την Ειρήνη». Μου είπε, «πήγαινε σε μια συνάντησή τους για να μάθεις για αυτούς και πιθανόν να βρεις πολύ καλές ιστορίες».
Πήγα σε μια από τις συναντήσεις και άκουσα ιστορίες και μετά άρχισα να ψάχνω ιστορίες κι απ’ τις δυο πλευρές για να κάνω μία συρραφή, ένα κολάζ των ιστοριών και να κάνω καλύτερη δουλειά.
Κι έτσι συνάντησα τον Μπεσάν που έχασε την κόρη του δίπλα στο σχολείο της, πηγαίνοντας να αγοράσει καραμέλες. Καθώς γυρνούσε ένας στρατιώτης της έριξε μια πλαστική σφαίρα στο κεφάλι και μετά από δυο μέρες πέθανε στο νοσοκομείο. Ήταν 9 ετών.
Και όταν συνάντησα τον Μπεσάν συνειδητοποίησα ότι αυτός ο άνθρωπος που είναι ένας από τους ιδρυτές των «Πολεμιστών της Ειρήνης» είναι τόσο γενναίος. Ήθελα η κοινωνία του Ισραήλ να τον ξέρει και να ξέρει τι κάνει και να ξέρει ότι υπάρχουν τέτοιες ιστορίες σαν αυτή.
Δεν μπορούσα να πιστέψω ότι ένας στρατιώτης θα πυροβολούσε ένα 9χρονο κορίτσι χωρίς κανένα λόγο Και δεν έγινε καμία κατηγορία, κανένας νόμος, τίποτε δεν συνέβη. Έτσι ξεκίνησα να γράφω ένα έργο για αυτόν. Και καθώς έγραφα την ιστορία, μπλεκόμουν όλο και πιο βαθειά με τους «Πολεμιστές για την Ειρήνη».
Οι ιστορίες μου είναι απλά οι ιστορίες των ανθρώπων από τους «Πολεμιστές». Δικηγόροι, γενναίοι δικηγόροι, αγωνιστές που έπαψαν να πιστεύουν στους σκοτωμούς και τις μάχες και τη βία και άφησαν τα όπλα και κάθισαν μαζί με τον εχθρό για να μιλήσουν. Και πολλά πράγματα ξεκινούν από εκεί.
-Η συμμετοχή σας ήταν σταθμός για τη ζωή σας;Νιώθω ότι τώρα πρέπει να έχω συμπόνια όχι μόνο για το θάνατο των δικών μου ανθρώπων και όχι μόνο για τον πόνο των Ισραηλινών, αλλά επίσης και για την άλλη πλευρά. Και νομίζω ότι για μένα, το να συναντηθώ με τους Παλαιστινίους και να ακούσω τις ιστορίες τους είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό.
-Πιστεύετε ότι η επαφή μεταξύ των δύο πλευρών έφερε κατανόηση;Ναι. Πιστεύω ότι το πρόβλημα αυτή τη στιγμή είναι ότι δεν συναντιούνται οι άνθρωποι μεταξύ τους εξαιτίας του φόβου, και επειδή η κυβέρνησή μας δεν θέλει να συναντιόμαστε! Γιατί δεν θέλουν οι Ισραηλινοί να ξέρουν τι γίνεται στις κατεχόμενες περιοχές, γιατί αν έβλεπαν οι γονείς τι κάνουν τα παιδιά τους εκεί κάτω θα ντρέπονταν!
Τι συνέβη τώρα στη Γάζα. Πολλοί μου λένε «τώρα δείξατε ότι είστε τρελοί και θα δείτε τι θα γίνει!». Και εγώ απαντώ «όχι, δεν τους δείξαμε τίποτε, απλά τους δείξαμε το πώς να μας μισούν περισσότερο».
Και ότι τώρα τα παιδιά πρέπει να ζήσουν χωρίς γονείς και οι γονείς χωρίς παιδιά, και αδέλφια χωρίς τα αδέλφια τους. Και τώρα τι τους δείξαμε; Τους δείξαμε πώς να είναι πιο σκληροί και το τι είναι η σκληρότητα και τους διδάσκουμε τη σκληρότητα και μεγαλώνουμε μια ακόμη γενιά περισσότερου μίσους και βίας και τίποτε διαφορετικό.
-Γιατί το Ισραήλ, που έχει μεγάλη εμπειρία σε όλη αυτή την διαμάχη, δεν παίρνει αυτό το απλό μάθημα που πήρατε εσείς;Νομίζω ότι το ξέρουν, αλλά δε ξέρουν να συμπεριφέρνονται σε ειρήνη! Φοβούνται την ειρήνη! Έχουμε κάνει πολέμους και είμαστε πολύ καλοί στον πόλεμο. Όλη η κοινωνία είναι μαζί.
Όταν οι ισραηλινές δυνάμεις πυροβολούν, όλοι σιωπούμε, κάνουμε τους καλούς πολίτες, με τα εμβατήρια, κτλ. Ναι, είμαστε πολύ καλοί στον πόλεμο! Είμαστε ικανότατοι!
Αλλά στην ειρήνη; Ξέρεις, από την άλλη, δεν ξέρουμε πώς να συμπεριφερθούμε. Τι θα κάνουμε αν έρθει η ειρήνη; Δεν θα ξέρουμε τι να κάνουμε!
Οι πολιτικοί δουλεύουν σκληρά στον πόλεμο, και παίρνουν περισσότερη υποστήριξη, ξοδεύουν πολλά λεφτά για τις βόμβες και ο πόλεμος είναι πολύ καλός για την οικονομία, καλός για την τηλεόραση και την τηλεθέαση, είναι η καλύτερη πραγματικότητα που μπορούμε να έχουμε!

*Από την εκπομπή του συναδέλφου Σωτήρη Δανέζη "Εμπόλεμη Ζώνη" που προβλήθηκε στις 24/02/2009 στον τηλεοπτικό σταθμό MEGA.

http://www.megatv.com/warzone/pages.asp?catid=15378&subid=2&pubid=1360737

Κυριακή 22 Φεβρουαρίου 2009

Νομιμοποιεί ο Σιωνισμός κάθε πράξη βίας;

του Γκιντεόν Λέβι*


Η αριστερά στο Ισραήλ πέθανε το 2000. Από τότε το πτώμα της κείτονταν τριγύρω άταφο μέχρι που τελικά το πιστοποιητικό θανάτου της εκδόθηκε, υπογράφτηκε, σφραγίστηκε και παραδόθηκε την Τρίτη. Ο δήμιος του 2000 ήταν αυτός που έσκαψε και τον τάφο το 2009: ο Υπουργός Άμυνας Ehud Barak. Ο άνθρωπος που πέτυχε να διαδώσει το ψέμα ότι δεν υπάρχει κανένας σύμμαχος καρπώθηκε τα κατορθώματά του με αυτή την εκλογή. Η κηδεία έγινε πριν από δύο μέρες.Η αριστερά στο Ισραήλ είναι νεκρή. Τα τελευταία εννέα χρόνια μάταια πήρε το όνομα της παράταξης της ειρήνης. Το Εργατικό Κόμμα, το Meretz και το Kadima διεκδίκησαν να μιλήσουν εν ονόματι της ειρήνης, αλλά αυτό ήταν τέχνασμα και απάτη. Το Εργατικό Κόμμα και το Kadima έκαναν δύο πολέμους και συνέχισαν να δημιουργούν Εβραϊκούς εποικισμούς στη Δυτική Όχθη• το Meretz υποστήριξε και τους δύο πολέμους. Η ειρήνη αφέθηκε “ορφανή”. Οι Ισραηλινοί εκλογείς, οι οποίοι είχαν παρασυρθεί να πιστέψουν ότι δεν υπάρχει κανένας για να συνομιλήσουν και ότι η μόνη απάντηση σε αυτό είναι βία - πόλεμοι, στοχευμένοι φόνοι και εποικισμοί – εξέφρασαν καθαρά την άποψή τους στις εκλογές: η χαριστική βολή για το Εργατικό Κόμμα και το Meretz. Ήταν μόνο η δύναμη της αδράνειας που έδωσε σε αυτές τις παρατάξεις τις λίγες ψήφους που κέρδισαν.Δεν υπήρχε κανένας λόγος για να είναι διαφορετικά τα πράγματα. Μετά από πολλά χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων σχεδόν καμία διαμαρτυρία δεν προερχόταν από την αριστερή παράταξη, και το κέντρο της πόλης, που αγανάκτησε μετά την Sabra και την Chatila, παρέμενε σιωπηλό, αυτή η έλλειψη διαμαρτυρίας εκφράστηκε και στην κάλπη. Ο Λίβανος, η Γάζα, τα σκοτωμένα παιδιά, οι σωροί βομβών, ο άσπρος φώσφορος και όλες οι θηριωδίες της κατοχής – τίποτε από αυτά δεν παρακίνησε την αδιάφορη και δειλή αριστερά στους δρόμους. Αν και οι ιδέες της αριστεράς βρήκαν στήριγμα στους κεντρώους και μερικές φορές ακόμη και στους δεξιούς, όλοι, από τον πρώην Πρωθυπουργό Ariel Sharon μέχρι τον Πρωθυπουργό Ehud Olmert, μιλούσαν με μία γλώσσα που κάποτε θεωρείτο ακραία. Αλλά ενώ η φωνή ήταν της αριστεράς, οι θέσεις ήταν της δεξιάς.Στο περιθώριο αυτού του “μπαλ μασκέ” υπήρχε μία άλλη αριστερά, η περιθωριοποιημένη αριστερά - αποφασισμένη και θαρραλέα, αλλά μικρή και χωρίς νομιμοποίηση. Η διαφορά ανάμεσα σε αυτήν και την αριστερά ήταν δήθεν ο Σιωνισμός. Το Hadash(σ.σ.μετωπικό σχήμα που στηρίζεται από το ΚΚ Ισραήλ), η Gush Shalom(Μέτωπο Ειρήνης-η κυριότερη οργάνωση της ευρύτερης ριζοσπαστικής αριστεράς του Ισράηλ)
και άλλοι σαν αυτούς είναι έξω από το στρατόπεδο. Γιατί; Επειδή δεν ήταν “Σιωνιστές”.Και τι είναι ο Σιωνισμός στις μέρες μας; Μία απαρχαιωμένη αντίληψη που δημιουργήθηκε σε μία διαφορετική πραγματικότητα, μία αόριστη και απατηλή ιδέα που επισημαίνει τη διαφορά ανάμεσα στο επιτρεπόμενο και το απαγορευμένο. Ο Σιωνισμός σημαίνει εποικισμό στα εδάφη; Κατοχή; Νομιμοποίηση κάθε πράξης βίας και αδικίας; Η αριστερά ψέλλισε. Οποιαδήποτε δήλωση κριτικής του Σιωνισμού, ακόμη και στον Σιωνισμό της κατοχής, θεωρήθηκε ένα ταμπού το οποίο η αριστερά δεν τόλμησε να σπάσει. Οι δεξιοί απέκτησαν ένα μονοπώλιο αναφορικά με το Σιωνισμό, αφήνοντας την αριστερά στη δική της “δικαιοσύνη”.Ένα Εβραϊκό και δημοκρατικό κράτος; Οι Σιωνιστές αριστεροί είπαν αυτόματα ναι, παραβλέποντας τη διαφορά ανάμεσα στα δύο και μη τολμώντας να δώσουν προτεραιότητα σε καθένα από τα δύο. Νομιμοποίηση για κάθε πόλεμο; Οι Σιωνιστές αριστεροί ψέλλισαν ξανά – ναι στην αρχή και όχι στη συνέχεια, ή κάτι τέτοιο. Λύση του προβλήματος των προσφύγων και του δικαιώματος επιστροφής; Αναγνώριση του αδικήματος του 1948; Ακατονόμαστο. Αυτή η αριστερά έχει τώρα, δίκαια, φθάσει στο τέλος της πορείας της.Όποιος επιθυμεί μία δυναμική αριστερά πρέπει πρώτα να θέσει τον Σιωνισμό στο περιθώριο. Μέχρι να εκδηλωθεί από την κυρίαρχη τάση μία κίνηση η οποία θα επαναπροσδιορίσει με γενναιότητα το Σιωνισμό, δεν θα υπάρχει κανένας ανοιχτόμυαλος αριστερός εδώ. Δεν είναι δυνατόν να είσαι και αριστεριστής και Σιωνιστής μόνο σύμφωνα με τον προσδιορισμό του δεξιού. Ποιος αποφάσισε ότι οι έποικοι είναι Σιωνιστές και νόμιμοι, και ότι οι αγώνες εναντίον τους δεν είναι τίποτα από τα δύο;Αυτό το ταμπού πρέπει να σπάσει. Είναι θεμιτό να μην είσαι Σιωνιστής, όπως κοινά ορίζεται σήμερα. Είναι θεμιτό να πιστεύεις στο δικαίωμα των Εβραίων να έχουν ένα κράτος και παρόλα αυτά να είσαι αντίθετος με το Σιωνισμό που εμπλέκεται στην κατοχή. Είναι θεμιτό να πιστεύεις πως ό, τι συνέβη το 1948 θα έπρεπε να μπει στην ατζέντα, ώστε να απολογηθούν οι υπεύθυνοι για την αδικία και να ενεργήσουν για τον επαναπατρισμό των θυμάτων. Είναι θεμιτό να είσαι αντίθετος σε έναν άσκοπο πόλεμο από την πρώτη του κιόλας μέρα. Είναι θεμιτό να πιστεύεις ότι οι Άραβες του Ισραήλ αξίζουν να έχουν τα ίδια δικαιώματα – πολιτιστικά, κοινωνικά και εθνικά – όπως οι Εβραίοι. Είναι θεμιτό να εγείρεις ενοχλητικά ερωτήματα σχετικά με την εικόνα των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων ως στρατού κατοχής, και είναι ακόμη θεμιτό να θέλεις να συνομιλήσεις με την Hamas.Αν το προτιμάς, αυτό είναι Σιωνισμός, και αν το προτιμάς, αυτό είναι αντι-Σιωνισμός. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, είναι νόμιμο και βασικό για εκείνους που δεν θέλουν να δουν το Ισραήλ να πέφτει θύμα της παράνοιας των δεξιών για πολλά χρόνια ακόμη. Όποιος θέλει έναν Ισραηλινό αριστερό πρέπει να πει “αρκετά” στο Σιωνισμό, το Σιωνισμό του οποίου το δίκαιο έχει πάρει τον πλήρη έλεγχο.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Χαάρετς" στις 12/02/2009
http://www.haaretz.com/hasen/spages/1063597.html

Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2009

O ρόλος της αριστεράς είναι στους δρόμους

Του Γιτζάκ Λαόρ*

Τον Μπέντζαμιν Νετανιάου τον θυμόμαστε πάντα για ένα αμάρτημα: το άνοιγμα της σήραγγας στο Τείχος των Δακρύων το 1996. Από την άλλη, δεν αναφερόμαστε ποτέ στο ότι οι βίαιες ταραχές δεν εξελίχθηκαν σε αιματοκύλισμα(σ.σ αναφέρεται στις ταραχές και τις αντιδράσεις των Παλαιστινίων που προκάλεσε η απόφαση τότε του Νετανιάου ως πρωθυπουργού).
Το περιστατικό προκάλεσε τεθλιμμένους γονείς που έχασαν παιδιά και στις δύο πλευρές, πληρώνοντας ένα τίμημα που δεν λέει να τους αφήσει και παρόλα αυτά, δεν εξελίχθηκε σε μία ακόμη επιχείρηση που προκάλεσε εκατοντάδες θανάτους, απαγωγή χιλιάδων ανθρώπων και πολλαπλασιασμό των προσφύγων.
Τέσσερα χρόνια μετά το περιστατικό στο Τείχος των Δακρύων το φθινόπωρο του 2000, ο Εχούντ Μπαράκ, ο άγγελος της ειρήνης που ανήλθε στην εξουσία με την πλήρη υποστήριξη της αριστεράς για να ξεφορτωθεί τον «πολεμοκάπηλο» Νετανιάου, εκμεταλλεύτηκε την προβοκάτσια του Αριέλ Σαρόν στο Όρος του Ναού(σ.σ αναφέρεται στο Τέμενος του Αλ Άκσα που βρίσκεται πάνω από το Τείχος των Δακρύων στην ανατ. Ιερουσαλήμ). Ο Μπαράκ διέταξε τον στρατό να προχωρήσει σε ένα από τα σχέδια του και να καταστείλει αυτό που εξελίχθηκε σε δεύτερη ιντιφάντα.
Στη διάρκεια των εκατοντάδων επιθέσεων τους πρώτους μήνες της ιντιφάντα, πριν ακόμη αρχίσουν οι επιθέσεις αυτοκτονίας, πυροβολούσαμε υπό τις διαταγές μιας κυβέρνησης της αριστεράς. Και οι αριστεροί-στους δρόμους, τα πανεπιστήμια και στον πνευματικό χώρο-συνέχισαν να υποστηρίζουν τον Μπαράκ και τον πόλεμό του. Τότε αρχίζει η πτώση της Σιωνιστικής αριστεράς. Τότε είναι που αρχίζει το μεγάλο άγχος για το μέλλον της.
Ο πρώτος πόλεμος στον Λίβανο προκάλεσε ένα φόβο στους ηγέτες του Λικούντ για αριστερή αντιπολίτευση. Η ειρωνεία είναι ότι το μεγαλύτερο επίτευγμα της λαϊκής αντίδρασης σε εκείνο τον πόλεμο ήταν να χαριστεί το μοναδικό δικαίωμα στην κέντρο-αριστερά να ξεκινά «επιχειρήσεις». Ήταν μόνο κατά την διάρκεια της θητείας του Νετενιάου ως πρωθυπουργού που το Ισραήλ δεν ξεκίνησε ούτε μία επιχείρηση καταστροφής χωριών και πόλεων, καθώς και δολοφονίας αμάχων, όπως έγινε το 1993(σ.σ κυβέρνηση Ράμπιν), την Επιχείρηση Σταφύλια της Οργής(1996), τον Δεύτερο Πόλεμο στον Λίβανο(2006) και την επιχείρηση καυτό μολύβι-όλου πόλεμοι που έγιναν με κεντροαριστερές κυβερνήσεις.
Όλες αυτές οι επιχειρήσεις και πόλεμοι, με την δολοφονία αμάχων, ήθελαν να αποδείξουν στην κοινή γνώμη ότι οι «μετριοπαθείς» ξέρουν και αυτοί να είναι σκληροί. Έκτοτε, η δεξιά αρκέστηκε στο εγχείρημα του να προκαλεί πολέμους και να αποκομίζει τα οφέλη των αεροπορικών και χερσαίων επιδρομών κατά αμάχων. Αποτέλεσμα όλου αυτού του αιματοκυλίσματος ήταν το «εθνικό στρατόπεδο» να βγαίνει πιο ισχυρό, σε βαθμό εξαφάνισης της Σιωνιστικής Αριστεράς.
Ο Νετανιάου δεν έχει πια λόγους να ανησυχεί για την κοινή γνώμη που είναι κατά του πολέμου. Δεν υπάρχει το «Ειρήνη Τώρα»(σ.σ. οργάνωση που πρωτοστάτησε σε ειρηνικές και αντιπολεμικές κινητοποιήσεις την δεκαετία του ΄80, αρχές ’90) να τον περιμένει στην γωνία, ούτε Γιες Γκβουλ ή Όμετς ΛεΣαρέβ(σ.σ επίσης κινήσεις ειρήνης), αλλά μόνο ο Αβιγκντόρ Λίμπερμαν.
Μπορούμε να πούμε ότι ο Νετανιάου βρίσκεται υπό πίεση όταν πρέπει να αποδείξει στον ρατσιστή ηγέτη και το κίνημά του ότι είναι «ισχυρός αρχηγός». Ο Νετανιάου πρέπει να το κάνει έξω από την Πράσινη Γραμμή(σ.σ εννοεί στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη), δεδομένου ότι δεν υπάρχει ηρεμία στα κατεχόμενα, πολιορκημένα, κατακερματισμένα και λιμοκτονούντα παλαιστινιακά εδάφη και ενός, στις περιοχές που κατοικούνται από άραβες πολίτες του Ισραήλ, που υπόκεινται σε διακρίσεις, είναι πιο φτωχοί, ζουν τον κοινωνικό αποκλεισμό, έχουν μεγαλύτερη ανεργία και τώρα είναι ο σάκος του μποξ ενός φασίστα ηγέτη και της ομάδας των αχυρανθρώπων του.
Έτσι λοιπόν, όποιος εισηγείται το Εργατικό κόμμα να πάει στην αντιπολίτευση και να γίνει ένα κόμμα της αντιπολίτευσης σαν το Μέρετς, μία ψήφος αντίδρασης εδώ και εκεί, λίγες φωνές και λίγη δημιουργική προσέγγιση, δεν καταλαβαίνει τι σημαίνει αντιπολίτευση σε μια χώρα όπου το αιματοκύλισμα είναι επαναλαμβανόμενο φαινόμενο, όπου ο στρατός καθορίζει την πολιτική και η καθημερινή ατζέντα και το πολιτικό κέντρο καθορίζουν ο Σαούλ Μοφάζ, ο Τζάχι Χανέγκμπι(σ.σ Ισραηλινοί επιτελείς του στρατού) και άλλοι «μετριοπαθείς» που εκλέγονται από την σε σύγχυση ευρισκόμενη αριστερή αντιπολίτευση που τείνει να εξαφανιστεί.
Η αντιπολίτευση δημιουργείται πρώτα από όλα στον δρόμο, όχι στο εκλογικό καρναβάλι όπου τα πολιτικά προγράμματα καταρτίζονται από ειδικούς στην προπαγάνδα. Όποια και αν είναι η σύνθεση της μελλοντικής κυβέρνησης, ο ρόλος της αριστεράς θα πρέπει να είναι η διαμαρτυρία στους δρόμους και όχι να περιμένει τις επόμενες εκλογές.

*Ο Γιτσχάκ Λαόρ γεννήθηκε στο Ισραήλ το 1948. Είναι ποιητής και δημοσιογράφος, την δεκαετία του ’80 έγραψε ποιήματα πολιτικής διαμαρτυρίας κατά του πολέμου του Λιβάνου.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Χαάρετς» στις 17/02/2009
http://www.haaretz.com/hasen/spages/1064887.html

Τρίτη 17 Φεβρουαρίου 2009

O μεγάλος χαμένος των εκλογών στο Ισραήλ

Δύο είναι τα βασικά κατά την γνώμη μου συμπεράσματα από το αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών στο Ισραήλ. Το πρώτο η άνοδος της ανοικτά ρατσιστικής φασιστικής ακροδεξιάς του Αβιγντόρ Λίμπερμαν και το δεύτερο ο καταποντισμός της λεγόμενης «σιωνιστικής αριστεράς», του Εργατικού κόμματος και του αριστερότερου «Μέρετς», τα οποία ήταν υποτίθεται οι βασικοί εκπρόσωποι του «στρατοπέδου της ειρήνης».
Καταρχήν μία διευκρίνηση. Ο διαχωρισμός «αριστεράς» «δεξιάς» στο Ισραήλ δεν έχει να κάνει τόσο με την παραδοσιακή ανάγνωση στην Ευρώπη. Στην Ευρώπη ως «Δεξιά» οριοθετούνται τα συντηρητικά κόμματα τα οποία πρωτοστατούσαν την εποχή του «ψυχρού πολέμου» σε αντικομουνισμό(Χριστιανοδημοκράτες, γκολικοί κλπ.) και «αριστερά» όσα προέρχονται από το σοσιαλιστικό κίνημα(σοσιαλιστές, σοσιαλδημοκράτες, κομμουνιστές κλπ) και τις ποικιλώνυμες διασπάσεις του, τα οποία σε γενικές γραμμές είχαν παλαιότερα ως βασικό πρόσταγμα την ανάγκη κοινωνικών αλλαγών, αναφορές σε κοινωνική δικαιοσύνη, εργασιακά δικαιώματα κλπ.
Οι δύο βέβαια μεγάλοι πολιτικοί παραδοσιακοί σχηματισμοί του Ισραήλ, το Εργατικό κόμμα και το δεξιό Λικούντ, έχουν μία ανάλογη καταγωγή. Το Εργατικό κόμμα ήταν ο κύριος εκφραστής του «σοσιαλιστικού σιωνισμού» την δεκαετία του ’30 και πρωτοστάτησε στην ανάγκη δημιουργίας εβραϊκής εστίας στην Παλαιστίνη την δεκαετία του ’30 και ήταν ο βασικός πολιτικός σχηματισμός που με τις ένοπλες στρατιωτικές τους οργανώσεις(Χαγκανά, Παλμάχ) έπαιξε ρόλο στην δημιουργία του κράτους του Ισραήλ αλλά και στην «Νάγκμπα(καταστροφή)» των Παλαιστινίων, η πλειονότητα των οποίων αναγκάστηκε να ξεριζωθεί από την πατρώα γη. Το Λικούντ προέρχεται από το ρεύμα του «ρεβιζιονιστικού σιωνισμού», ένα αμιγώς εθνικιστικό ρεύμα που διεκδικούσε όλο το βιβλικό Ισραήλ, που εκτεινόταν ως την σημερινή Ιορδανία, ιδεολογικά πλησίαζε τα «φασιστικά» κόμματα που αναπτύσσονταν την δεκαετία του ’30 στην Ευρώπη και θεωρούσε τους «σοσιαλιστές σιωνιστές», «μπολσεβίκους».
Ο «σοσιαλιστικός σιωνισμός»(ο οποίος επίσης είχε πολλές τάσεις και θεωρητικούς), συγκρούστηκε από την πρώτη στιγμή με τα «ορθόδοξα» ρεύματα της αριστεράς, παραδοσιακούς κομμουνιστές, τροτσκιστές κλπ, οι οποίοι ήταν αντίθετοι στο σιωνιστικό εγχείρημα και αντέτειναν ως προοπτική την παγκόσμια σοσιαλιστική επανάσταση και την ανάγκη κοινής οργάνωσης Εβραίων και Αράβων στην Παλαιστίνη για την επίτευξη του στόχου αυτού.
Για τα ρεύματα αυτά τις αντιπαλότητες τους και την κόντρα «σοσιαλιστών σιωνιστών» και παραδοσιακών κομμουνιστών και τροτσκιστών, υπάρχει μία τεράστια βιβλιογραφία, καθώς και κείμενα που αφορούν την πολεμική της εποχής εκείνης.
Το Εργατικό κόμμα μονοπώλησε την εξουσία στο Ισραήλ μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70, ήταν περισσότερο εκφραστής της ευρωπαϊκής ελίτ που πρωτοστάτησε στην δημιουργία του κράτους και λιγότερο των κοινωνικά καταπιεσμένων αραβικής προέλευσης Εβραίων(των λεγόμενων «μιζραχίμ») που ήλθαν στο Ισραήλ, κυρίως μετά την δεκαετία του ’50 από τις αραβικές χώρες, στα πλαίσια αντίστοιχων εθνικών εκκαθαρίσεων στις οποίες προέβησαν τα αραβικά καθεστώτα στα πλαίσια των αντιποίνων για την δημιουργία του κράτους του Ισραήλ. Για την φυγή των Εβραίων από τις αραβικές χώρες υπάρχουν επίσης αντικρουόμενες πληροφορίες, καθώς μία μερίδα προσάπτει την φυγή σε προβοκάτσιες της Μοσάντ, από προσωπικές μαρτυρίες γνωρίζω ωστόσο, το πώς για παράδειγμα οι Εβραίοι του Ιράκ εξωθήθηκαν να εγκαταλείψουν άρον-άρον τη χώρα, ενώ ρόλο σε περαιτέρω διωγμούς έπαιξε και το καθεστώς Σαντάμ τν δεκαετία του ’70, κυνηγώντας τους Ιρακινούς κομμουνιστές, ένα σημαντικό μέρος των οποίων ήταν Κούρδοι και Εβραίοι.
Τα χρόνια της κυριαρχίας του το Εργατικό κόμμα του Ισραήλ, ακολούθησε μία ανάλογη των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων της Ευρώπης(εντάχθηκε το 1968 στην Σοσιαλιστική Διεθνή) πολιτική, σε εθνικό επίπεδο όμως συνέχισε να αγνοεί το παλαιστινιακό πρόβλημα, παρά την φιλελευθεροποίηση που ακλούθησαν οι κυβερνήσεις του την δεκαετία του ’60, αίροντας το 1966 την κατάσταση στρατιωτικού αποκλεισμού που ίσχυε για τους Παλαιστινίους που είχαν απομείνει στην ισραηλινή επικράτεια και είχαν πάρει την ισραηλινή υπηκοότητα. Την δεκαετία του ’60 επιτράπηκε επίσης η συμμετοχή των Αράβων(Παλαιστινίων που είχαν ισραηλινή υπηκοότητα) στην Γενική Ομοσπονδία Εργατών του Ισραήλ(Χισταντρούτ), η οποία είχε δημιουργηθεί από τους προδρόμους του Εργατικού κόμματος και η οποία την δεκαετία του ’30 προέτασσε την ανάγκη για δημιουργία «εβραϊκού εργατικού δυναμικού», αποκλείοντας την συμμετοχή των Παλαιστινίων.
Την Δεκαετία του ’70 το Εργατικό κόμμα(το οποίο είχε συγχωνευτεί με το αριστερότερο σοσιαλιστικό Μαπάμ), συνέχιζε να έχει μία αριστερή ρητορική στα θεωρητικά του κείμενα(έχω υπόψη μου βιβλίο που μου είχε χαρίσει συμφοιτητής μου το’80 στο οποίο επιφανή μέλη της διανόησης του Εργατικού κόμματος αρθρογραφούσαν κατά της «νέας αριστεράς», με αναφορές από τον Λένιν μέχρι τον σοσιαλισμό. Έβλεπαν δηλαδή εαυτούς κομμάτι της παγκόσμιας αριστεράς και έπαιρναν μέρος στις ιδεολογικές αντιπαραθέσεις της εποχής).
Στα τέλη του ’70 αρχίζει η σταδιακή παρακμή του Εργατικού κόμματος, παρέμενε ωστόσο κυρίαρχη δύναμη της αντιπολίτευσης. Αναδείχθηκε σε κυρίαρχη δύναμη του στρατοπέδου της ειρήνης, υποστηρίζοντας κάποιου είδους συμβιβασμό με τους Άραβες, πιεζόμενο και από την αυξανόμενη αμφισβήτηση που άρχισε να προκαλεί στην ισραηλινή κοινωνία την δεκαετία του ’80 ο πόλεμος στον Λίβανο και η πρώτη ιντιφάντα.
Από τα σπλάχνα του ξεπήδησαν αριστερότερες πολιτικές κινήσεις, όπως το κόμμα Μέρετς, που έβαζε και ζητήματα διαχωρισμού κράτους-συναγωγής, δικαιωμάτων και ήταν βασικός κορμός του μαζικότερου κινήματος ειρήνης του «Ειρήνη Τώρα», που πρέσβευε την ανάγκη συμβιβασμού με τους άραβες γείτονες, με αποχώρηση του Ισραήλ από τα εδάφη που κατέλαβε το 1967. Δεν είναι ίσως άλλωστε τυχαίο ότι κορυφαίοι εκπρόσωποι του Εργατικού κόμματος, όπως ο πρώην αντιδήμαρχος της Ιερουσαλήμ Μερόν Μπενβενίστι, είναι σήμερα από τους πιο θερμούς υποστηρικτές της ανάγκης ενός ενιαίου διεθνικού κράτους(άποψη που πρέσβευε μία μικρή μειοψηφία «σιωνιστών» την δεκαετία του ΄30).
Χάρη στα «ειρηνευτικά ανοίγματα» και την πολιτική γη έναντι ειρήνης, που προέταξε ο δολοφονηθείς το 2005 πρωθυπουργός του Ισραήλ Γιτσχάχ Ράμπιν, το Εργατικό κόμμα επανήλθε την δεκαετία του 2000 στην ισραηλινή πολιτική σκηνή ως κύριος εκφραστής του στρατοπέδου της ειρήνης, κερδίζοντας μάλιστα αρκετές εκλογικές αναμετρήσεις έναντι της παραδοσιακής δεξιάς του Λικούντ, μέχρι το 2000, που ξέσπασε η δεύτερη ιντιφάντα και ο τότε ηγέτης του Εργατικού κόμματος και πρωθυπουργός Εχούντ Μπαράκ υιοθέτησε το σλόγκαν «δεν υπάρχει εταίρος για την ειρήνη». Η πολιτική αυτή άνοιξε ουσιαστικά τον δρόμο για την πλήρη επικράτηση της δεξιάς και της ακροδεξιάς, με το Εργατικό κόμμα να μετέχει ως «τσόντα» στις επόμενες κυβερνήσεις, θάβοντας ουσιαστικά τις συμφωνίες του Όσλο, που ήταν βασικό του επίτευγμα(ασχέτως να συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με την πραγματική σκοπιμότητα τους), καθαίρεσε ακόμη και τον Ράμπιν από τις επίσημες αναφορές του κόμματος(λέγεται ότι η φωτογραφία του Ράμπιν έχει εξαφανιστεί από τα γραφεία του κόμματος), με αποτέλεσμα αντί να εξαργυρώσει την πλήρη ταύτισή του με την δεξιά σε ψήφους να καταποντιστεί στις τελευταίες εκλογές.
Σε κοινωνικό επίπεδο πάντως το Εργατικό κόμμα είχε εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια «σοσιαλιστικής» πολιτικής από την δεκαετία του ’80, έχοντας προσχωρήσει, όπως άλλωστε και τα περισσότερα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα σε νεοφιλελεύθερη πολιτική με ιδιωτικοποιήσεις, περικοπές κλπ, που κορυφώθηκαν την δεκαετία του ’90.
Το κόμμα που έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην δημιουργία του κράτους του Ισραήλ, είναι σήμερα τέταρτο σε δύναμη, έχει υποσκελιστεί από το χαρακτηριζόμενο από μερίδα του ίδιου του ισραηλινού τύπου «φασιστικό» «Ισραέλ Μπεϊτένου(Ισραήλ το Σπίτι μας)» του Αβιγκτόρ Λίμπερμαν. Πανωλεθρία υπέστη στις τελευταίες εκλογές το αριστερότερο Μέρετς, το οποίο την δεκαετία του ’90 είχε πρωταγωνιστήσει σε ριζοσπαστικοποίηση της ισραηλινής κοινωνίας, προτάσσοντας αιτήματα όπως ο κοσμικός χαρακτήρας του κράτους, η προστασία των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων, αλλά και των Αράβων πολιτών του Ισραήλ.
Ενισχυμένα βγήκαν τα δύο αραβικά κόμματα «Χαντάς» και «Μπαλάντ». Το πρώτο, η πλήρης ονομασία του οποίου είναι, Μέτωπο για την Δημοκρατία και την Ισότητα, μετωπικό σχήμα του ΚΚ Ισραήλ, κάνει λόγο για την ανάγκη δημιουργίας μιας «νέας αριστεράς», ενώ ακόμη και το θεωρούμενο «εθνικιστικό» από το ισραηλινό κατεστημένο «Μπαλάντ» κάνει προσπάθειες να προσεγγίσει τα εβραϊκό κοινό. Ο υποψήφιος του Χαντάς στις τελευταίες δημοτικές εκλογές στο Τελ Αβίβ, Ντοβ Κχενίν, είχε έλθει δεύτερος, καταφέρνοντας να συσπειρώσει μία ευρεία γκάμα δυνάμεων και υποστηρικτών. Παρόλα αυτά τα δύο αυτά κόμματα εξακολουθούν να θεωρούνται βασικοί εκφραστές των παλαιστινιακών συμφερόντων στην ισραηλινή κοινωνία, αντλώντας άλλωστε το μεγαλύτερο κομμάτι των ψηφοφόρων τους από του Άραβες(Παλαιστινίους) που είναι πολίτες του κράτους του Ισραήλ.
Ο Λίμπερμαν και το κόμμα του «Ισραήλ το Σπίτι μας», δεν είναι παρά μεταμφίεση του εκτός νόμου κόμματος «Καχ», που ίδρυσε την δεκαετία τoυ ’70 ο αμερικανoεβραίος ραβίνος Μείρ Καχάνε που δολοφονήθηκε το 1990 από μουσουλμάνους εξτρεμιστές.
Το κόμμα του Καχάνε μιλούσε ανοικτά για απέλαση όλων των Αράβων του Ισραήλ και στο πρόγραμμά του στις αρχές του ’80 περιελάμβανε διατάξεις ανάλογες με αυτές των νόμων της Νυρεμβέργης του Χίτλερ. Μία προσωπική πάλι μαρτυρία. Ως νεαρός φοιτητής στο Ισραήλ το 1980, μου έπεσε στα χέρια εφημερίδα, μπροσούρα δεν θυμάμαι ακριβώς του ΚΚ Ισραήλ, που επεσήμαινε τον κίνδυνο του φασισμού εξαιτίας των κηρυγμάτων του Καχάνε, που θεωρούνταν ακόμη ένα περιθωριακό φαινόμενο.
Το 1984 ο Καχάνε εκλέχτηκε βουλευτής, εξαιτίας όμως των ανοικτά ρατσιστικών του απόψεων, το κόμμα τέθηκε εκτός νόμου(κατ’ αναλογία των ναζιστικών κομμάτων στην Ευρώπη), χωρίς ωστόσο η επιρροή του να σταματήσει να διαπερνά κομμάτια της ισραηλινής κοινωνίας(ιδιαίτερα σε χαμηλά κοινωνικά στρώματα, όπου η άνθιση του ρατσιστικού μίσους είναι ευκολότερη) και εποίκων στην Δυτική Όχθη. Άλλωστε ρατσιστικά κηρύγματα δεν έλειψαν ποτέ από τα άλλα νόμιμα κόμματα της ισραηλινής ακροδεξιάς.
Ο Λίμπερμαν λοιπόν ιδεολογικό παιδί του Καχάνε, μετείχε σε προηγούμενες κυβερνήσεις, με την ανοχή του φιλελεύθερου Εργατικού κόμματος, το οποίο δεν αποκλείεται να μετάσχει πιθανότατα σε μία κυβέρνηση ακροδεξιών.
Που βρίσκεται η ελπίδα; Στην ενίσχυση του ριζοσπαστικότερου σήμερα στρατοπέδου ειρήνης στο Ισραήλ, που εξακολουθεί να δίνει μάχες, παρά τις αντιξοότητες για ένα διαφορετικό στην περιοχή μέλλον. Έτσι κι αλλιώς μεγάλος χαμένος των εκλογών είναι ο ίδιος ο Ισραηλινός λαός, με εκατομμύρια των εκατομμυρίων να φεύγουν για όπλα, την ώρα που η κοινωνική ανισότητα διευρύνεται και η παγκόσμια οικονομική κρίση κάνει τα πράγματα ακόμη χειρότερα.
Παραθέτω κατά τη γνώμη δύο πρόσφατα άρθρα απολογισμούς του αποτελέσματος των ισραηλινών εκλογών, στα αγγλικά, με την ελπίδα, να τα ανεβάσω όταν μπορέσω μεταφρασμένα.
Πρόκειται για άρθρο στις 12/02/2009 του αγαπημένου σε μένα(δεν τον γνωρίζω προσωπικά) αρθρογράφου της εφημερίδας «Χαάρετς» Γκιντεόν Λέβι και μία μαρξιστική ανάλυση από τον παγκόσμιο σοσιαλιστικό δικτυακό τόπο(world socialist web site).
http://www.haaretz.com/hasen/spages/1063597.html

http://www.wsws.org/articles/2009/feb2009/isra-f12.shtml

Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2009

Ισραήλ:εθνικιστική τυφλότητα και στρατιωτική μεγαλομανία



Του Ερικ Χομπσμπαουμ*

Για τρεις εβδομάδες, η βαρβαρότητα βρισκόταν επί σκηνής, μπροστά στο διεθνές κοινό, το οποίο παρακολουθούσε, έκρινε και, με λίγες εξαιρέσεις, ήταν αντίθετο στο Ισραήλ: στη χρήση του ένοπλου τρόμου ενάντια σε ενάμιση εκατομμύριο κατοίκους, που έχουν αποκλειστεί, από το 2006, στη Λωρίδα της Γάζας. Σπάνια οι επίσημες δικαιολογίες για την εισβολή έχουν διαψευσθεί τόσο περίτρανα από τον συνδυασμό της κάμερας και της αριθμητικής· σπάνια, επίσης, η οργουελιανή γλώσσα των "στρατιωτικών στόχων" έχει κουρελιαστεί τόσο από τις εικόνες των παιδιών που το πρόσωπό τους είναι γεμάτο αίματα, τις εικόνες των φλεγόμενων σχολείων. Δεκατρείς νεκροί στη μία πλευρά, 1.360 στην άλλη: δεν είναι διόλου δύσκολο να αντιληφθούμε ποιο είναι το θύμα. Δεν χρειάζεται να ειπωθούν πολύ περισσότερα για τη φρικτή επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα.

Δεν χρειάζεται, με εξαίρεση όσους από εμάς είμαστε Εβραίοι. Σε μια μακραίωνη και αβέβαιη ιστορία, ως λαός της διασποράς, η φυσική μας αντίδραση στα γεγονότα που διαδραματίζονται στη δημόσια σφαίρα, περιέχει αναπόφευκτα την ερώτηση: "Είναι καλό ή κακό για τους Εβραίους;". Αυτήν τη φορά, η απάντηση είναι, κατηγορηματική: "Κακό για τους Εβραίους".

Είναι κάτι αδιαμφισβήτητα κακό για τους πεντέμισι εκατομμύρια Εβραίους που ζουν στο Ισραήλ και τα κατεχόμενα του 1967, η ασφάλεια των οποίων τίθεται σε κίνδυνο από τις στρατιωτικές ενέργειες τις οποίες πραγματοποίησαν οι ισραηλινές κυβερνήσεις στον Λίβανο και τον Λίβανο: ενέργειες που αποδεικνύουν την ανικανότητά τους να πραγματώσουν τους διακηρυγμένους σκοπούς τους, ενέργειες που διαιωνίζουν και επιτείνουν την απομόνωση του Ισραήλ σε μια εχθρική Μέση Ανατολή. Kαθώς η γενοκτονία ή η μαζική εκδίωξη των Παλαιστινίων από τη γενέτειρά τους --ή ό,τι τους απόμεινε απ’ αυτήν--, όπως και η καταστροφή του κράτους του Ισραήλ δεν βρίσκονται πλέον στην ημερήσια διάταξη, μόνο οι διαπραγματεύσεις για την επίτευξη της συνύπαρξης, με βάση την ισοτιμία ανάμεσα στις δύο πληθυσμιακές ομάδες, μπορούν να δημιουργήσουν ένα σταθερό μέλλον. Κάθε νέα πολεμική περιπέτεια, όπως αυτές στη Γάζα και τον Λίβανο, καθιστούν μια τέτοια λύση δυσκολότερη και ισχυροποιούν την ισραηλινή Δεξιά και τους εποίκους της Δυτικής Όχθης, που την απεύχονται.

Όπως συνέβη και με τον πόλεμο του Λιβάνου το 2006, η Γάζα γέμισε με μαύρα σύννεφα τους ορίζοντες του μέλλοντος για το Ισραήλ. Κι ακόμα, έκανε πολύ πιο σκοτεινό τον ορίζοντα για τα εννιά εκατομμύρια Εβραίους της διασποράς. Θα το πω χωρίς περιστροφές: η κριτική στο Ισραήλ δεν υποδηλώνει αντισημιτισμό· αντιθέτως, οι ενέργειες της ισραηλινής κυβέρνησης κάνουν τους Εβραίους να αισθάνονται ντροπή και, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, δίνουν λαβές στον αντισημιτισμό σήμερα. Από το 1945 και μετά, οι Εβραίοι, μέσα και έξω από το Ισραήλ, έχουν ευνοηθεί εξαιρετικά από την ένοχη συνείδηση του δυτικού κόσμου, που είχε απορρίψει τους Εβραίους μετανάστες τη δεκαετία του 1930, λίγο προτού προχωρήσει --ή αποτύχει να αντισταθεί-- στη γενοκτονία. Πόση από εκείνη την ένοχη συνείδηση, που ουσιαστικά εκμηδένιζε τον αντισημιτισμό στη Δύση εδώ και εξήντα χρόνια, δημιουργώντας μια χρυσή εποχή για την εβραϊκή διασπορά, έχει απομείνει σήμερα;

Το επιτιθέμενο στη Γάζα Ισραήλ δεν είναι ένας λαός-θύμα της Ιστορίας, ούτε το "μικρό γενναίο Ισραήλ" της μυθολογίας του1948-1967, ένας Δαβίδ που αμύνεται ενάντια σ’ όλους τους Γολιάθ που το κυκλώνουν από παντού. Το Ισραήλ απώλεσε τη συμπάθεια τόσο γρήγορα όσο και οι ΗΠΑ υπό τη διακυβέρνηση του Τζωρτζ Μπους, για τους ίδιους λόγους: την εθνικιστική τυφλότητα και τη μεγαλομανία της στρατιωτικής ισχύος. Αυτό που είναι καλό για το Ισραήλ και αυτό που είναι καλό για τον εβραϊκό λαό συνδέονται ολοφάνερα μεταξύ τους, αλλά, μέχρις ότου υπάρξει μια δίκαιη λύση του Παλαιστινιακού, δεν ταυτίζονται, και δεν μπορεί να ταυτίζονται. Και αυτό είναι ουσιώδες να το πουν οι Εβραίοι.

μετάφραση: Στρ. Μπουλαλάκης

Το κείμενο του Eric Hobsbawm δημοσιεύεται, μαζί με κείμενα άλλων συνεργατών του "London Review of Books" σχετικά με τον πόλεμο στη Γάζα, στην ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού (www.lrb.co.uk/web/15/01/2009/mult04_.html)


*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Αυγή στις 15/02/2009

http://www.avgi.gr/NavigateActiongo.action?articleID=435839










Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου 2009

To Ισραήλ της κοινωνικής ανισότητας σε αριθμούς

*Περισσότεροι από 1,5 εκατ. Ισραηλινοί, το ένα τέταρτο του έξι εκατομμυρίων πληθυσμού, ζουν κάτω από το όριο φτώχειας, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 119.00 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά(στοιχεία 2005).
*Το 23% των ηλικιωμένων ζει κάτω από το όριο φτώχειας
*Η παιδική φτώχεια έχει αυξηθεί κατά 50% από το 1988
*714.000 παιδιά, ένα στα πέντε παιδιά πεινά καθημερινά.
Μία μελέτη του 2004 κατέδειξε ότι το 40% των παιδιών ζει σε φτώχεια και ότι ένα επιπλέον 30% μπορεί αν βρεθεί σε ανάλογη κατάσταση. Ο Γιτζάκ Καντμάν, διευθυντής του Εθνικού Συμβουλίου για το Παιδί δήλωσε: «Η Ισραηλινή κοινωνία κοροϊδεύει τον εαυτόν της αν πιστεύει ότι μπορεί να εγκαταλείψει το 40% των παιδιών της που είναι οι πολίτες του μέλλοντος…Δεν υπάρχει πιθανότητα η ισραηλινή κοινωνία να μπορέσει να επιβιώσει σε είκοσι χρόνια, στεκάμενη στα σπασμένα πόδια του 30% των παιδιών. Η εγκληματική αυτή απόρριψη ενός σημαντικού μεριδίου των παιδιών του Ισραήλ που ζουν σε φτώχεια, αρρώστια και άρνηση θα στοιχίσει στο κράτος με κάθε τρόπο:.
Περισσότερα από 140.000 παιδιά που ζουν στο Ισραήλ δεν έχουν πλήρως Ισραηλινή υπηκοότητα.
*Το 71% ζει στην ανατ. Ιερουσαλήμ(σ.σ. την οποία οι Παλαιστίνιοι διεκδικούν ως μελλοντική πρωτεύουσα του κράτους τους).
*Το 29% είναι παιδιά νόμιμων ξένων εργατών που έχουν έλθει στο Ισραήλ, παιδιά μεταναστών με απροσδιόριστη καθεστώς και παιδιά από μεικτούς γάμους Ισραηλινών Αράβων και Παλαιστινίων.
Σε πρόσφατη δημοσκόπηση το 80% των Ισραηλινών χαρακτήρισε τον εαυτό του «φτωχούς».
Το κενό που έχει δημιουργηθεί από το κυβερνητικό ψαλίδι στο κράτος πρόνοιας το καλύπτουν τα συσσίτια(soup kitchens), οι μη κυβερνητικές οργανώσεις που δίνουν τρόφιμα στους φτωχούς και οι θρησκευτικές οργανώσεις. Παιδιά ηλικίας δέκα ετών έχουν συλληφθεί να κλέβουν τρόφιμα για να κατευνάσουν την πείνα τους. Υπάρχουν δημοσιεύματα στον τύπο που μιλούν για μητέρες που είναι μόνες τους στην Μπερ Σέβα, των οποίων τα επιδόματα έχουν μειωθεί κατά 40%, οι οποίες απευθύνονται σε διευθυντές σουπερμάρκετ ζητώντας βοήθεια, γνωστοποιώντας τους ότι είναι έτοιμες να γεμίσουν το καρότσι χωρίς να πληρώσουν. Οι διευθυντές τις άφησαν να το κάνουν. «Είναι τόσες πολλές, δεν μπορούμε να τις σταματήσουμε», δήλωσε κάποιος.
Ενώ πάνω από το 40% αυτών που χαρακτηρίζονται φτωχοί έχουν δουλειά, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να προκόψει κι’ άλλο τους μισθούς για να κάνει το Ισραήλ «διεθνώς ανταγωνιστικό». Για μήνες πολλοί δημόσιοι και δημοτικοί υπάλληλοι μένουν απλήρωτοι.
Οι σκληρές αυτές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες βοηθούν στο να κατανοήσει κανείς το γιατί οι οικισμοί στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη είναι ελκυστικοί σε πολλούς Ισραηλινούς. Η κυβέρνηση δίνει διπλάσια χρήματα στις τοπικές αρχές στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη απ' ότι στο αναγνωρισμένο νόμιμο Ισραήλ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία ενός Ισραηλινού πανεπιστημιακού μόνο 50.000 έποικοι, σε σύνολο 450.000 εποίκων στην Δυτική όχθη και την Ανατ. Ιερουσαλήμ, είναι καθαροί εθνικιστές και οπαδοί του επεκτατισμού. Οι περισσότεροι έχουν πάει εκεί για «την ποιότητα των συνθηκών ζωής, τις φοροελαφρύνσεις και τα χαμηλότερα στεγαστικά δάνεια… Πολλοί θέλουν να φύγουν αλλά κανείς δεν αγοράζει το σπίτι τους.» Σύμφωνα με τα στοιχεία της οργάνωσης «Ειρήνη Τώρα», η πλειοψηφία θα έφευγε αν της δινόταν ικανοποιητική αποζημίωση.
Οι Εβραίοι του Ισραήλ δεν διαχωρίζονται μόνο σε πλούσιους και φτωχούς.. Υπάρχουν πολλές θρησκευτικές και εθνικές διαφοροποιήσεις. Οι Εβραίοι από την Μέση Ανατολή και την Βόρειο Αφρική κάνουν τις χειρότερες δουλειές, ενώ οι Εβραίοι που προέρχονται από την Ευρώπη είναι σε γενικές γραμμές καλύτερα αμειβόμενοι.
Το Ισραήλ έχει επίσης έντονες διαφορές μεταξύ θρησκευόμενων και μη, με τις θρησκευτικές αρχές να επιδιώκουν ακόμη μεγαλύτερη επιρροή σε θέματα γάμου, διαζυγίων και μετακίνησης το Σάββατο(σ.σ. η εβραϊκή αργία), κάνοντας σχεδόν αδύνατον στους κοσμικούς Εβραίους να ζήσουν στην Ιερουσαλήμ.
Αν η κατάσταση είναι δύσκολη για τον μέσο Ισραηλινό, για τους άραβες είναι πολύ χειρότερη:
*Ο μέσος μισθός είναι στο μισό των Εβραίων που προέρχονται από την Ευρώπη
*Το 42% των αραβικών οικογενειών ζουν κάτω από το όριο φτώχειας.
*Η ανεργία είναι υψηλότερη από τον μέσο όρο. Αν και η εβραϊκή ανεργία αυξήθηκε κατά 53% μεταξύ 1996 και 2001, αυξήθηκε κατά 126% για τους Ισραηλινούς άραβες την ίδια περίοδο.
* Το 2003 η επιτροπή Ορ διαπίστωσε «δεκαετίες διακρίσεων κατά της μειονότητας των Ισραηλινών Αράβων». Οι αραβικές κοινότητες πάσχουν από έλλειψη ρευστότητας και δε μετέχουν στα σχέδια βιομηχανικής ανάπτυξης της κυβέρνησης.
*Οι υποδομές για την εκπαίδευση είναι κατά πολύ φτωχότερες από αυτές των Εβραίων.
*Πολλές κοινότητες δεν αναγνωρίζονται από το κράτος, το οποίο αρνείται την παροχή υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της παροχής νερού και ηλεκτρικού ρεύματος και τα σπίτια τους απειλούνται με κατεδάφιση
*Οι Ισραηλινοί Άραβες κινδυνεύουν περισσότερο να υποστούν φραστική ή φυσική κακοποίηση από την αστυνομία ή τις μυστικές υπηρεσίες
Παρόλο που το Ισραήλ εμφανίζεται να έχει μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα το οποίο το κατατάσσει στις 25 υψηλότερες χώρες, υπάρχει τεράστια αυξανόμενη ανισότητα.
*Παρά την ύφεση το 2003 οι δέκα πλουσιότεροι ισραηλινοί έγιναν ακόμη πλουσιότεροι
*Το 1994 τα υψηλόβαθμα στελέχη έβγαζαν κατά μέσο όρο 30 φορές τον κατώτατο μισθό. Το 2002, έβγαζαν 36 φορές
*Το μερίδιό τους στο συνολικό εισόδημα αυξήθηκε κατά 5,6% την ίδια περίοδο, με το μερίδιο του κατώτατου 80% να μειώνεται μεταξύ 0,4% και 0,8%

Τα στοιχεία περιλαμβάνονται σε εκτενή ανάλυση για την ισραηλινή κοινωνία στο
http://www.wsws.org/articles/2009/jan2009/isra-j22.shtml