Το κόστος των Ισραηλινών Οικισμών

Περισσότερα από 17 δις. δολάρια έχουν κοστίσει οι ισραηλινοί εποικισμοί στη Δυτική Όχθη. Μιλάμε για 12 εκατ. τετραγωνικά που απαρτίζονται από οικίες, δρόμους και εργοστάσια, στα οποία κατοικούν περί τους 400. 000 εποίκους. Οι Ισραηλινοί εποικισμοί ξεκίνησαν λίγα χρόνια μετά την κατάκτηση της Δυτικής Όχθης και της λωρίδας της Γάζας το 1967 με τον Πόλεμο των Έξι Ημερών. Άρχισαν να διογκώνονται προς τα τέλη της δεκαετίας του ’70 και έκτοτε συνεχίζουν να επεκτείνονται δυναμιτίζοντας στην πράξη την προσπάθεια για μία λύση δύο κρατών πάνω στα ντε φάκτο σύνορα που υπήρχαν πριν τον πόλεμο του 1967.
Οι 400.000 έποικοι ζουν ανάμεσα σε 1,5 εκατ. Παλαιστινίους, οι οποίοι στερούνται στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων(αγορά γης, ελευθερία κίνησης κλπ), όταν οι έποικοι διαθέτουν ακόμη και δικό τους ξεχωριστό οδικό δίκτυο, για λόγους ασφαλείας… Παρά τις γενναίες επιδοτήσεις και τον εθνικισμό, οι έποικοι δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν τις 400.000, που σημαίνει ότι η πλειονότητα των Ισραηλινών έχει αποδεχθεί ως ντε φάκτο το Ισραήλ που δημιουργήθηκε με τα γεγονότα ου 1948, συνεχίζοντας να ζει και αν εργάζεται σε περιοχές, που δεν αμφισβητούνται ως προς την εθνική κυριαρχία.
Επιπλέον όλο αυτό το τεράστιο κρυφό κόστος, στερεί πόρους από τις περιοχές του νομιμοποιημένου Ισραήλ, τις φτωχές περιοχές του Νεγκέβ και της βόρειας Γαλιλαίας(όπου μεγάλο κομμάτι είναι πόλεις και χωριά Παλαιστινίων που έχουν πάρει την Ισραηλινή υπηκοότητα).

Ας δούμε ορισμένα στοιχεία για το κόστος των εποικισμών.

Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας «Χαάρετς»(23/03/2010)*, το οποίο επικαλείται μελέτη του Κέντρου Πολιτικής Οικονομίας, οι Ισραηλινοί οικισμοί στη Δυτική ‘Οχθη έχουν κοστίσει περισσότερα 17 δις. δολάρια. Οι ερευνητές του Κέντρου εκτιμούν το κόστος των ιδιωτικών κατοικιών στα 9 δις. δολάρια, των διαμερισμάτων στα 4,5 δις. δολάρια, των δρόμων στα 1,7 δις. δολάρια και των δημοσίων κτισμάτων στα 0,5 δις. δολάρια.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει μία αναλυτική μελέτη για το κόστος των εποικισμών που έγινε από το Κέντρο Adva**, υπό τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η Πορεία του Ισραήλ προς την Τρέλα».
Το συνολικό κόστος του στρατιωτικού ελέγχου των Παλαιστινιακών εδαφών είναι δύσκολο να υπολογιστεί γιατί δεν υπάρχει πρόσβαση για τα περισσότερα ποσά του προϋπολογισμού του υπουργείου Άμυνας. Μια ιδέα μπορεί να πάρει κανείς από τις επίσημες κατ’ έτος στρατιωτικές δαπάνες, στις οποίες περιλαμβάνονται οι επιπλέον δαπάνες για την αυξανόμενη στρατιωτική δραστηριότητα στα παλαιστινιακά εδάφη. Μεταξύ 1989 και 2008 το Ισραηλινό υπουργείο Άμυνας έλαβε επιπλέον 36,6 δις. νέα σέκελ-περί τα 7,3 δις. ευρώ με βάση τις τρέχουσες συναλλαγματικές ισοτιμίες ευρώ/σέκελ. Ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος από όσα διέθεσε ο κρατικός προϋπολογισμός για την πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση στο Ισραήλ το 2007.
Το 2005, το Ισραήλ αποφάσισε μονομερώς να διαλύσει του οικισμούς και τις στρατιωτικές βάσεις στην Λωρίδα της Γάζας. Η απαγκίστρωση κόστισε περί τα 9 δις. νέα σέκελ(1,8 δις. ευρώ, σε τρέχουσες τιμές). Η τρέλα δεν σταμάτησε εδώ: εφόσον η αποχώρηση έγινε χωρίς προηγουμένως διαπραγμάτευση με την Παλαιστινιακή Αρχή, η παρουσία της στην Γάζα εξασθένησε και η Χαμάς απέκτησε τον έλεγχο και επέτρεψε τους βομβαρδισμούς με ρουκέτες των παρακείμενων Ισραηλινών πόλεων. Το 2009 το Ισραήλ προέβη σε αντίποινα με μαζική στρατιωτική εισβολή-για να βρεθεί στο τέλος μπροστά στην πιθανότητα οι στρατιωτικοί και πολιτικοί ηγέτες του να βρεθούν κατηγορούμενοι στα διεθνή δικαστήρια για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Η δεύτερη μεγάλη δαπάνη αφορά το τείχος του διαχωρισμού που το Ισραήλ άρχισε να κτίζει γύρω από την Δυτική Όχθη το 2003. Και εδώ η ενέργεια ήταν μονομερής. Η μόνη νομιμοποιημένη κατεύθυνση για το τείχος θα ήταν να περνά κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής, στα προ του 1967 σύνορα μεταξύ Ισραήλ-Ιορδανίας και θα είχε μήκος 313 χιλιόμετρα. Αντιθέτως, αποφασίστηκε να κτιστεί το τείχος σε περιοχή που θα περιλαμβάνει πολλούς Ισραηλινούς οικισμούς και μεγάλα τμήματα Παλαιστινιακής γης. Η απόφαση αυτή έκανε το τείχος διπλάσιο σε μήκος-790 χιλιόμετρα- και πολύ πιο ακριβό. Η τρέλα δεν τελειώνει εδώ, γιατί το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ απάντησε θετικά σε ορισμένες αγωγές που έκαναν Παλαιστίνιοι χωρικοί και Ισραηλινοί ακτιβιστές ειρήνης για μετακίνηση του τείχους πιο κοντά στην Πράσινη Γραμμή. Οι αποφάσεις ανέβασαν τα κόστη κι’ άλλο, καθώς ορισμένα τμήματα κηρύχτηκαν παράνομα και έπρεπε να κατεδαφιστούν και να ξανακτιστούν. Το συνολικό κόστος του τείχους εκτιμάται στα 13 δις. νέα σέκελ(2,6 δις. ευρώ).
Η τρέλα δεν τελειώνει ούτε εδώ, διότι το τείχος υποτίθεται κτίστηκε για να ανακόψει τους Παλαιστίνιους βομβιστές αυτοκτονίας. Δεν ήταν το τείχος που σταμάτησε τους Παλαιστίνιους βομβιστές αυτοκτονίας από το περνούν στο Ισραήλ αλλά η αμοιβαία επιθυμία Ισραηλινών και Παλαιστινίων να μειώσουν την ένταση της σύγκρουσης. Στην πραγματικότητα η κατασκευή του τείχους δεν ολοκληρώθηκε ποτέ(σ.σ. άλλωστε παρά την ύπαρξη του τείχους δεκάδες Παλαιστίνιοι εξακολουθούν να περνούν παράνομα μέσα από χωράφια, υψώματα. εντός του Ισραήλ για να εργαστούν κλπ., βλέπε και πρόσφατη ισραηλινό-παλαιστινιακή ταινία «Ατζαμί»).
Από το 1987 και ιδιαίτερα μετά την δεύτερη ιντιφάντα στις αρχές του 2000, οι Παλαιστινιακές εξεγέρσεις έχουν άμεση επίπτωση στην ισραηλινή οικονομία. Η κυβέρνηση του Ισραήλ βρίσκεται συνεχώς μεταξύ του να επιλέξει τη συνέχιση των υπέρογκων στρατιωτικών δαπανών ή να περικόψει ακόμη περισσότερο τις κοινωνικές δαπάνες. Αποτέλεσμα της δεύτερης ιντιφάντα ήταν να γίνουν σοβαρές περικοπές στον προϋπολογισμό των ισραηλινών κυβερνήσεων, με αποτέλεσμα να περικοπούν δεκάδες κρατικές κοινωνικές υπηρεσίες που αφορούσαν τα φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού.
Εξαιτίας της δεύτερης ιντιφάντα η ισραηλινή κυβέρνηση προέβη σε περικοπές του προϋπολογισμού ύψους 65 δις. νέων σέκελ(13 δις. ευρώ), που αφορούσαν τα λεγόμενα δίκτυα κοινωνικής ασφάλειας. Στη διάρκεια της πενταετίας 2001-2005, οι επιδοτήσεις για παιδιά περικόπηκαν κατά 45%, τα επιδόματα ανεργίας κατά 47% και τα επιδόματα διατήρησης εισοδήματος κατά 25%. Το άμεσο αποτέλεσμα των περικοπών ήταν να αυξηθεί κατακόρυφα η φτώχεια από 17% περίπου το 2000 στο 20% περίπου το 2004, επίπεδο στο οποίο παραμένει μέχρι σήμερα.
Μόνο το 30% των νεαρών Ισραηλινών που αποφοίτησε από τη μέση εκπαίδευση το 1998, προχώρησε στην ανώτατη. Ένα ακόμη αποτέλεσμα της δεύτερης ιντιφάντα ήταν ότι μεταξύ 2000 και 2005, η ανά φοιτητή δαπάνη του ισραηλινού προϋπολογισμού μειώθηκε κατά 19%.
Το 2007 δύο κυβερνητικές επιτροπές παρουσίασαν προτάσεις με άμεσες οικονομικές επιπτώσεις. Η μία πρότεινε να αυξηθούν σημαντικά οι στρατιωτικές δαπάνες για την επόμενη δεκαετία. Η άλλη πρότεινε να περιοριστεί η ανάπτυξη της ανώτατης εκπαίδευσης, προτείνοντας στα πανεπιστήμια να αυξήσουν τους πόρους τους μέσω ιδιωτικών εισφορών(σ.σ. αξίζει να επισημανθεί ότι στο Ισραήλ δεν υπάρχει δωρεάν ανώτατη παιδεία, αλλά οι φοιτητές καταβάλλουν δίδακτρα, τα οποία όμως δεν είναι αρκετά για να συντηρούν και αναπτύσσουν τα πανεπιστημιακά ιδρύματα του κράτους).

Η έκθεση του κέντρου Adva, περίληψη του οποίου παρουσιάσαμε παραπάνω καταλήγει:

Ο Λύντον Τζόνσον οδήγησε τη χώρα του σε έναν αδιέξοδο πόλεμο στο Βιετνάμ που του κόστισε να χάσει την προεδρία. Η Σοβ. Ένωση έκανε το ίδιο στο Αφγανιστάν, προκαλώντας την κατάρρευση του καθεστώτος της. Η Γαλλία διεξήγε επίσης έναν ατέρμονο πόλεμο στο Βιετνάμ και αργότερα στην Αλγερία.
Η πορεία του Ισραήλ προς την τρέλα κράτησε περισσότερο και κόστισε πιο πολύ. Όντως η Ισραηλινό-Παλαιστινιακή σύγκρουση είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί: οι δύο λαοί μοιράζονται το ίδιο κομμάτι γης και το να ζήσουν ανάμεικτα δεν φαντάζει προς το παρόν αποδεκτή λύση για καμιά πλευρά. Σε πολλές περιοχές της χώρας(εντός της Πράσινης Γραμμής και πέραν από αυτή) ο διαχωρισμός δεν είναι εύκολη υπόθεση. Επιπλέον, το Ισραήλ δεν έχει το μονοπώλιο στην τρέλα: Οι Παλαιστίνιοι επίσης έχουν όπλα και όπως το Ισραήλ, δεν τα έχουν πάντοτε χρησιμοποιήσει με τρόπους που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πολιτική διευθέτηση. Το Ισραήλ όμως διαθέτει καλύτερα χαρτιά. Στην πραγματικότητα διαθέτει όλα τα χαρτιά. Ίσως για αυτό το Ισραήλ βρίσκεται επί 43 συνεχή χρόνια στην πορεία των τρελών, κλείνοντας τα μάτια στο γεγονός ότι ο τυχοδιωκτισμός με τους Παλαιστινίους δρα μακροπρόθεσμα ενάντια στα ίδια τα συμφέροντά του.

*http://www.haaretz.com/hasen/spages/1158308.html

**http://www.adva.org/default.asp?pageid=1002&itmid=588


Ενδιαφέρον επίσης ρεπορτάζ στην εφημερίδα «Financial Times»***, αναφέρει στοιχεία για τον αριθμό των Ισραηλινών εποίκων στη Δυτική Όχθη, που οι Παλαιστίνοι επιζητούν για τη δημιουργία δικού τους ανεξάρτητου κράτους. 300.000 Εβραίοι έχουν εποικίσει την Δυτική όχθη από το 1967 και μετά, 180.000 ζουν στην Ανατολική Ιερουσαλήμ(σ.σ. την οποία οι Παλαιστίνιοι θέλουν για πρωτεύουσα του δικού τους κράτους) σε 73 οικισμούς.
Ο αριθμός αν και μεγάλος και βασικό εμπόδιο στις ειρηνευτικές προσπάθειες δείχνει ότι παρά τις επιδοτήσεις, τον φανατικό-εθνικιστικό φανατισμό οι Εβραίοι-Ισραηλινοί που επέλεξαν να ζήσουν τα 43 αυτά χρόνια στην Δυτική Όχθη(και παλαιότερα στην Λωρίδα της Γάζας), είναι ένας πολύ μικρό αριθμός σε σχέση με τα 5-6 εκατ. πληθυσμού του κράτους του Ισραήλ.
Μεγάλος αριθμός, όπως δηλώνει και το εν λόγω ρεπορτάζ είναι έποικοι που κατέφυγαν στην Δυτική όχθη όχι για εθνικιστικούς-θρησκευτικούς λόγους, αλλά για οικονομικούς, καθώς το κόστος ζωής στα μεγάλα αστικά κέντρα του Ισραήλ(Τελ Αβίβ κλπ.) είναι πολύ μεγάλο. Οι εποικισμοί άλλωστε επιδοτούνται από το κράτος. Μεγάλο κομμάτι οικονομικών εποίκων δηλώνει πρόθυμο εφόσον αποζημιωθεί να εγκαταλείψει την Δυτική όχθη και να εγκατασταθεί πέρα από την Πράσινη Γραμμή, δηλαδή στα ισραηλινά εδάφη του 1948.

***http://www.ft.com/cms/s/0/7e7e6318-3c10-11df-b40c-00144feabdc0.html