Tου
Γιούρι Άβνερι *
Γιούρι Άβνερι *
Είναι μια ιστορία παρμένη από τις «1000 και μία νύχτες»। Το τζίνι δραπέτευσε από το μπουκάλι του, και καμία δύναμη στον πλανήτη δεν μπορεί να το κλείσει πάλι μέσα।
Όταν έγινε στην Τυνησία, θα μπορούσε να ειπωθεί: «Πρόκειται για μια μικρή αραβική χώρα। Ήταν πάντα ελάχιστα πιο προοδευτική από τις υπόλοιπες χώρες. Πρόκειται για ένα μεμονωμένο περιστατικό».
Και ύστερα συνέβη και στην Αίγυπτο। Μία καίρια χώρα. Η καρδιά του αραβικού κόσμου. Το πνευματικό κέντρο του Σουνιτών.Ωστόσο, θα μπορούσε να ειπωθεί: Η Αίγυπτος είναι ειδική περίπτωση. Είναι η γη των Φαραώ, με χιλιάδες χρόνια ιστορίας προτού καν εμφανιστούν οι άραβες στην περιοχή.
Τώρα, όμως, έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο. Στην Αλγερία, το Μπαχρέιν, την Υεμένη, την Ιορδανία, τη Λιβύη, ακόμα και το Μαρόκο. Όπως και στο μη αραβικό, μη σουνιτικόΙράν.
Το τζίνι της επανάστασης, της ανανέωσης, της αναγέννησης, στοιχειώνει όλα τα καθεστώτα στην Περιοχή. Οι ένοικοι της «Έπαυλης στη ζούγκλα» (ΣτΜ μεταφορά που χρησιμοποιεί ο Εχούντ Μπάρακ παρομοιάζοντας το Ισραήλ με νησίδα πολιτισμού μέσα σε βάρβαρο περιβάλλον) να είναι σίγουροι ότι θα ξυπνήσουν μια μέρα και θα ανακαλύψουν ότι η ζούγκλα δεν υπάρχει πια, και ότι περιβάλλονται από ένα νέο τοπίο.
Όταν οι σιωνιστές πατέρες μας αποφάσισαν να εγκαθιδρύσουν ένα ασφαλές καταφύγιο στην Παλαιστίνη, έπρεπε να επιλέξουν ανάμεσα σε δυο εκδοχές:
Θα παρουσιάζονταν στην Δυτική Ασία ως Ευρωπαίοι κατακτητές, που αυτοπροσδιορίζονται ως προμετωπίδα των «λευκών» και σαν ηγέτες των «ιθαγενών», όπως οι ισπανοί κατακτητές του Μεξικού και του Περού (16ος αιώνας) και οι Αγγλοσάξωνες άποικοι στην Αμερική. Κάτι αντίστοιχο των σταυροφόρων.
Η δεύτερη εκδοχή ήταν να αυτοπροσδιοριστούν ως ασιατικός λαός που επαναπατρίζεται, οι κληρονόμοι των πολιτικών και πολιτιστικών παραδόσεων του Σημιτικού κόσμου, έτοιμος να συμμετέχει, μαζί με άλλους λαούς της περιοχής, στον πόλεμο για απελευθέρωση από την ευρωπαϊκή εκμετάλλευση.
Έγραψα αυτά τα λόγια πριν 64 χρόνια, σε μία προκήρυξη που δημοσιεύτηκε 2 μόλις μήνες πριν το ξέσπασμα του πολέμου του 1948. Επιμένω σε αυτά τα λόγια και σήμερα.
Αυτές τις μέρες έχω την αίσθηση ότι βρισκόμαστε πάλι σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι. Η κατεύθυνση που θα επιλέξουμε τις επόμενες μέρες θα καθορίσει, ίσως αμετάκλητα, τη μοίρα του κράτους του Ισραήλ για τα επόμενα χρόνια. Αν επιλέξουμε το λάθος δρόμο, θα θρηνήσουν οι επόμενες γενιές, όπως λέει και ένα εβραϊκό ρητό.
Και ίσως ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι να μην κάνουμε καμία επιλογή, να μην έχουμε επίγνωση της ανάγκης να πάρουμε μια απόφαση, να συνεχίσουμε απλώς το δρόμο που μας έφερε εδώ σήμερα. Να ασχολούμαστε μόνο με μικρολογίες, ώστε να μην αντιλαμβανόμαστε καν ότι η ιστορία μας προσπερνά, και μας αφήνει πίσω.
(...)
Ωστόσο, μια συμφωνία -δηλαδή μια εκεχειρία μεταξύ καθεστώτων και στρατιωτικών- πρέπει να έχει δευτερεύουσα σημασία για εμάς. Το πιο σημαντικό ερώτημα είναι πώς θα είναι ο νέος αραβικός κόσμος; Η μετάβαση στη δημοκρατία θα είναι ομαλή και ειρηνική ή όχι; Θα υπάρξει μετάβαση; Θα σημαίνει τη δημιουργία ενός ριζοσπαστικού ισλαμικού καθεστώτος; Θα είναι ευδιάκριτη; Μπορούμε να επηρεάσουμε τη ροή των γεγονότων;
Φυσικά, κανένα από τα σημερινά αραβικά κινήματα δεν αποζητά ισραηλινή αποδοχή. Θα ήταν ένα κεφαλοκλείδωμα. Το Ισραήλ προσλαμβάνεται από όλους τους άραβες, ως αποικιακό αντι-αραβικό κράτος που καταπιέζει τους παλαιστίνιους και προσπαθεί να εκδιώξει όσο περισσότερους άραβες -αν και πιστεύω ότι υπάρχει ένας σιωπηρός θαυμασμός των ισραηλινών τεχνολογικών και άλλου είδους επιτευγμάτων.
Ωστόσο, όταν όλοι οι λαοί ξεσηκωθούν και η επανάσταση επηρεάσει όλες τις παγιωμένες συμπεριφορές, υπάρχει περίπτωση να αλλάξουν οι παλιές ιδέες. Εάν οι ισραηλινοί πολιτικοί και διανοούμενοι ξεσηκώνονταν σήμερα και δήλωναν την αλληλεγγύη τους στον αραβικό λαό που δίνει τη μάχη για ελευθερία, δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια, θα φύτευαν το σπόρο που θα απέφερε καρπούς τα επόμενα χρόνια.
Βέβαια τέτοιες δηλώσεις πρέπει να είναι ειλικρινείς. Αν πρόκειται για πολιτικό τέχνασμα, θα απορριφθούν άμεσα. Πρέπει να υπάρξει ταυτόχρονα μια προφανής αλλαγή της συμπεριφοράς τους απέναντι στον παλαιστινιακό λαό. Γι' αυτό η ειρήνη με τους παλαιστίνιους σήμερα είναι ζωτικής σημασίας για το Ισραήλ.
Το μέλλον μας δεν είναι με την Ευρώπη ή την Αμερική, αλλά σε αυτή την περιοχή, στην οποία ανήκει η χώρα μας, δυστυχώς ή ευτυχώς. Δεν πρέπει να αλλάξουν μόνο οι πολιτικές μας, αλλά οι βασικές μας θέσεις, ο γεωγραφικός προσανατολισμός μας. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι δεν είμαστε μια προμετωπίδα, αλλά ένα κομμάτι αυτής της περιοχής που επιτέλους συμμετέχει στις κινητοποιήσεις για την ελευθερία.
Ο αραβικός ξεσηκωμός δεν θα διαρκέσει λίγους μήνες ή χρόνια. Θα μπορούσε να είναι ένας μακρόπνοος αγώνας, με πολλές αποτυχίες και ήττες, αλλά το τζίνι δεν θα επιστρέψει στο μπουκάλι. Οι εικόνες των τελευταίων 18 ημερών στην πλατεία Ταχριρ θα μείνουν ζωντανές στις καρδιές μιας ολόκληρης γενιάς από το Μαρακας στο Μοσουλ, και καμία δικτατορία δεν θα μπορέσει να τις σβήσει.
Ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα, δεν θα μπορούσα να φανταστώ μια πιο σοφή και πιο θελκτική πορεία για εμάς τους ισραηλινούς, από το να συμπορευτούμε σε αυτό τον αγώνα ψυχή τε και σώματι।
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Εποχή"
८९७८">http://www.epohi.gr/portal/themata/८९७८
Όταν έγινε στην Τυνησία, θα μπορούσε να ειπωθεί: «Πρόκειται για μια μικρή αραβική χώρα। Ήταν πάντα ελάχιστα πιο προοδευτική από τις υπόλοιπες χώρες. Πρόκειται για ένα μεμονωμένο περιστατικό».
Και ύστερα συνέβη και στην Αίγυπτο। Μία καίρια χώρα. Η καρδιά του αραβικού κόσμου. Το πνευματικό κέντρο του Σουνιτών.Ωστόσο, θα μπορούσε να ειπωθεί: Η Αίγυπτος είναι ειδική περίπτωση. Είναι η γη των Φαραώ, με χιλιάδες χρόνια ιστορίας προτού καν εμφανιστούν οι άραβες στην περιοχή.
Τώρα, όμως, έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο. Στην Αλγερία, το Μπαχρέιν, την Υεμένη, την Ιορδανία, τη Λιβύη, ακόμα και το Μαρόκο. Όπως και στο μη αραβικό, μη σουνιτικόΙράν.
Το τζίνι της επανάστασης, της ανανέωσης, της αναγέννησης, στοιχειώνει όλα τα καθεστώτα στην Περιοχή. Οι ένοικοι της «Έπαυλης στη ζούγκλα» (ΣτΜ μεταφορά που χρησιμοποιεί ο Εχούντ Μπάρακ παρομοιάζοντας το Ισραήλ με νησίδα πολιτισμού μέσα σε βάρβαρο περιβάλλον) να είναι σίγουροι ότι θα ξυπνήσουν μια μέρα και θα ανακαλύψουν ότι η ζούγκλα δεν υπάρχει πια, και ότι περιβάλλονται από ένα νέο τοπίο.
Όταν οι σιωνιστές πατέρες μας αποφάσισαν να εγκαθιδρύσουν ένα ασφαλές καταφύγιο στην Παλαιστίνη, έπρεπε να επιλέξουν ανάμεσα σε δυο εκδοχές:
Θα παρουσιάζονταν στην Δυτική Ασία ως Ευρωπαίοι κατακτητές, που αυτοπροσδιορίζονται ως προμετωπίδα των «λευκών» και σαν ηγέτες των «ιθαγενών», όπως οι ισπανοί κατακτητές του Μεξικού και του Περού (16ος αιώνας) και οι Αγγλοσάξωνες άποικοι στην Αμερική. Κάτι αντίστοιχο των σταυροφόρων.
Η δεύτερη εκδοχή ήταν να αυτοπροσδιοριστούν ως ασιατικός λαός που επαναπατρίζεται, οι κληρονόμοι των πολιτικών και πολιτιστικών παραδόσεων του Σημιτικού κόσμου, έτοιμος να συμμετέχει, μαζί με άλλους λαούς της περιοχής, στον πόλεμο για απελευθέρωση από την ευρωπαϊκή εκμετάλλευση.
Έγραψα αυτά τα λόγια πριν 64 χρόνια, σε μία προκήρυξη που δημοσιεύτηκε 2 μόλις μήνες πριν το ξέσπασμα του πολέμου του 1948. Επιμένω σε αυτά τα λόγια και σήμερα.
Αυτές τις μέρες έχω την αίσθηση ότι βρισκόμαστε πάλι σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι. Η κατεύθυνση που θα επιλέξουμε τις επόμενες μέρες θα καθορίσει, ίσως αμετάκλητα, τη μοίρα του κράτους του Ισραήλ για τα επόμενα χρόνια. Αν επιλέξουμε το λάθος δρόμο, θα θρηνήσουν οι επόμενες γενιές, όπως λέει και ένα εβραϊκό ρητό.
Και ίσως ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι να μην κάνουμε καμία επιλογή, να μην έχουμε επίγνωση της ανάγκης να πάρουμε μια απόφαση, να συνεχίσουμε απλώς το δρόμο που μας έφερε εδώ σήμερα. Να ασχολούμαστε μόνο με μικρολογίες, ώστε να μην αντιλαμβανόμαστε καν ότι η ιστορία μας προσπερνά, και μας αφήνει πίσω.
(...)
Ωστόσο, μια συμφωνία -δηλαδή μια εκεχειρία μεταξύ καθεστώτων και στρατιωτικών- πρέπει να έχει δευτερεύουσα σημασία για εμάς. Το πιο σημαντικό ερώτημα είναι πώς θα είναι ο νέος αραβικός κόσμος; Η μετάβαση στη δημοκρατία θα είναι ομαλή και ειρηνική ή όχι; Θα υπάρξει μετάβαση; Θα σημαίνει τη δημιουργία ενός ριζοσπαστικού ισλαμικού καθεστώτος; Θα είναι ευδιάκριτη; Μπορούμε να επηρεάσουμε τη ροή των γεγονότων;
Φυσικά, κανένα από τα σημερινά αραβικά κινήματα δεν αποζητά ισραηλινή αποδοχή. Θα ήταν ένα κεφαλοκλείδωμα. Το Ισραήλ προσλαμβάνεται από όλους τους άραβες, ως αποικιακό αντι-αραβικό κράτος που καταπιέζει τους παλαιστίνιους και προσπαθεί να εκδιώξει όσο περισσότερους άραβες -αν και πιστεύω ότι υπάρχει ένας σιωπηρός θαυμασμός των ισραηλινών τεχνολογικών και άλλου είδους επιτευγμάτων.
Ωστόσο, όταν όλοι οι λαοί ξεσηκωθούν και η επανάσταση επηρεάσει όλες τις παγιωμένες συμπεριφορές, υπάρχει περίπτωση να αλλάξουν οι παλιές ιδέες. Εάν οι ισραηλινοί πολιτικοί και διανοούμενοι ξεσηκώνονταν σήμερα και δήλωναν την αλληλεγγύη τους στον αραβικό λαό που δίνει τη μάχη για ελευθερία, δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια, θα φύτευαν το σπόρο που θα απέφερε καρπούς τα επόμενα χρόνια.
Βέβαια τέτοιες δηλώσεις πρέπει να είναι ειλικρινείς. Αν πρόκειται για πολιτικό τέχνασμα, θα απορριφθούν άμεσα. Πρέπει να υπάρξει ταυτόχρονα μια προφανής αλλαγή της συμπεριφοράς τους απέναντι στον παλαιστινιακό λαό. Γι' αυτό η ειρήνη με τους παλαιστίνιους σήμερα είναι ζωτικής σημασίας για το Ισραήλ.
Το μέλλον μας δεν είναι με την Ευρώπη ή την Αμερική, αλλά σε αυτή την περιοχή, στην οποία ανήκει η χώρα μας, δυστυχώς ή ευτυχώς. Δεν πρέπει να αλλάξουν μόνο οι πολιτικές μας, αλλά οι βασικές μας θέσεις, ο γεωγραφικός προσανατολισμός μας. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι δεν είμαστε μια προμετωπίδα, αλλά ένα κομμάτι αυτής της περιοχής που επιτέλους συμμετέχει στις κινητοποιήσεις για την ελευθερία.
Ο αραβικός ξεσηκωμός δεν θα διαρκέσει λίγους μήνες ή χρόνια. Θα μπορούσε να είναι ένας μακρόπνοος αγώνας, με πολλές αποτυχίες και ήττες, αλλά το τζίνι δεν θα επιστρέψει στο μπουκάλι. Οι εικόνες των τελευταίων 18 ημερών στην πλατεία Ταχριρ θα μείνουν ζωντανές στις καρδιές μιας ολόκληρης γενιάς από το Μαρακας στο Μοσουλ, και καμία δικτατορία δεν θα μπορέσει να τις σβήσει.
Ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα, δεν θα μπορούσα να φανταστώ μια πιο σοφή και πιο θελκτική πορεία για εμάς τους ισραηλινούς, από το να συμπορευτούμε σε αυτό τον αγώνα ψυχή τε και σώματι।
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Εποχή"
८९७८">http://www.epohi.gr/portal/themata/८९७८
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου