Μποϊκοτάζ κατά του Ισραήλ

Ένα ενδιαφερον άρθρο για το θέμα του μποϊκοτάζ κατά του Ισραήλ. Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Λος Άτζελες Τάϊμς" στις 20/08/2009*

του Νεβέ Γκόρντον**

Οι Ισραηλινές εφημερίδες φέτος το καλοκαίρι ήταν γεμάτες άρθρα που εξέφραζαν θυμό για την προώθηση του διεθνούς μποϊκοτάζ στο Ισραήλ. Ταινίες έχουν αποσυρθεί από ισραηλινά κινηματογραφικά φεστιβάλ, ο Λέοναρντ Κόεν δέχεται επικρίσεις σε ολόκληρο τον κόσμο για την απόφασή του να εμφανιστεί στο Τελ Αβίβ και η Oxfam διέκοψε τις σχέσεις με μία διασημότητα που χρησιμοποιεί καλλυντικά που παράγονται στα κατεχόμενα εδάφη.

Σαφώς η εκστρατεία να χρησιμοποιούνται τέτοιου είδους τακτικές που συνέβαλλαν στο να δοθεί τέλος στο απαρτχάιντ στην Νότιο Αφρική κερδίζει περισσότερους οπαδούς στον κόσμο.

Δεν προκαλεί έκπληξη, ότι πολλοί Ισραηλινοί, ακόμη και ειρηνιστές, δεν τάσσονται υπέρ. Το διεθνές μποϊκοτάζ δεν βοηθά και επιπλέον θυμίζει αντισημιτισμό. Θέτει ακόμη ερωτήματα για διπλά στάνταρ(γιατί να μην γίνει μποϊκοτάζ κατά της Κίνας για τις κατάφωρες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων;) και την φαινομενικά αντιφατική θέση να εγκρίνεις το μποϊκοτάζ κατά της ίδιας σου της χώρας.

Πράγματι δεν είναι ένα απλό ζήτημα για μένα ως Ισραηλινού πολίτη να ζητώ από ξένες κυβερνήσεις, περιφερειακές αρχές, διεθνή κινήματα, οργανώσεις, συνδικάτα και πολίτες να πάψουν να συνεργάζονται με το Ισραήλ. Αλλά σήμερα, καθώς βλέπω τα δύο μου αγόρια να παίζουν στην αυλή, έχω πειστεί ότι είναι ο μόνος δρόμος για να σωθεί το Ισραήλ από τον εαυτό του.

Το λέω αυτό γιατί το Ισραήλ βρίσκεται σε ιστορικό σταυροδρόμι και σε περιόδους κρίσης χρειάζονται δραστικά μέτρα. Το λέω αυτό ως Εβραίος που έχει επιλέξει να μεγαλώσει τα παιδιά του στο Ισραήλ, που είναι μέλος του ισραηλινού στρατοπέδου ειρήνης για 30 σχεδόν χρόνια και ο οποίος είναι βαθειά ανήσυχος για το μέλλον της χώρας του.

Ο πιο ακριβής τρόπος για να περιγράψει κανείς το Ισραήλ σήμερα είναι κράτος απαρτχάιντ. Για περισσότερα από 42 χρόνια, το Ισραήλ ελέγχει την περιοχή που βρίσκεται ανάμεσα στην κοιλάδα του Ιορδάνη και την Μεσόγειο θάλασσα. Σε αυτό το κομμάτι ζουν 6 περίπου εκατ. Εβραίοι και 5 περίπου εκατ. Παλαιστίνιοι. Από αυτούς 3,5 εκατ. Παλαιστίνιοι και σχεδόν μισό εκατ. Εβραίοι ζουν στις περιοχές που κατέλαβε το Ισραήλ το 1967 και παρόλο που οι δύο αυτές ομάδες ζουν στην ίδια περιοχή, υπόκεινται σε εντελώς διαφορετικά νομικά συστήματα. Οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν κράτος και στερούνται βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αντιθέτως, όλοι οι Εβραίοι, είτε ζουν στα κατεχόμενα εδάφη είτε στο Ισραήλ, είναι πολίτες του κράτους του Ισραήλ.

Το ερώτημα που με κάνει να μένω ξύπνιος τις νύχτες, ως γονιός και ως πολίτης, είναι το πώς θα εξασφαλίσω το ότι τα δύο μου παιδιά καθώς και τα παιδιά των Παλαιστινίων γειτόνων μου δεν θα μεγαλώσουν σε ένα καθεστώς απαρτχάιντ.

Υπάρχουν μόνο δύο ηθικά τρόποι για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος. Ο πρώτος είναι η λύση του ενός κράτους: να δοθεί υπηκοότητα σε όλους τους Παλαιστινίους και να δημιουργηθεί έτσι μία διεθνική δημοκρατία σε ολόκληρη την περιοχή που ελέγχεται από το Ισραήλ. Με βάση τα δημογραφικά δεδομένα, αυτό θα σημάνει το τέλος του Ισραήλ ως εβραϊκού κράτους. Για τους περισσότερους Ισραηλινούς Εβραίους, αυτό είναι ανάθεμα.

Ο δεύτερος σημαίνει να τερματίσουμε το απαρτχάιντ μας μέσω της λύσης των δύο κρατών, που προϋποθέτει την αποχώρηση του Ισραήλ στα προ του 1967 σύνορα(με πιθανότητα ανταλλαγής γης), τον διαχωρισμό της Ιερουσαλήμ και την αναγνώριση του δικαιώματος επιστροφής των Παλαιστινίων με την διευκρίνιση ότι μόνο ένας περιορισμένος αριθμός από τα 4,5 εκατ. Παλαιστινίους πρόσφυγες θα επιτραπεί να επιστρέψει στο Ισραήλ, ενώ οι υπόλοιποι θα μπορούν να επιστρέψουν στο νέο Παλαιστινιακό κράτος.

Από γεωγραφικής πλευράς, η λύση του ενός κράτους φαντάζει περισσότερο εφικτή γιατί Εβραίοι και Παλαιστίνιοι είναι ήδη αναμεμειγμένοι. Στην πράξη, «στο έδαφος» η λύση του ενός κράτους(με τη μορφή απαρτχάιντ) είναι η πραγματικότητα.

Από ιδεολογικής πλευράς, η λύση των δύο κρατών είναι περισσότερο ρεαλιστική γιατί λιγότερο από το 1% των Εβραίων και μία μικρή μειοψηφία των Παλαιστινίων υποστηρίζει ένα διεθνικό κράτος.

Προς το παρόν, παρά τις τεράστιες δυσκολίες, είναι πιο λογικό να αλλάξεις την γεωγραφική πραγματικότητα από την ιδεολογία. Αν κάποτε στο μέλλον οι δύο λαοί επιλέξουν να μοιραστούν ένα κράτος, μπορούν να το κάνουν, αλλά προς το παρόν δεν είναι κάτι που θέλουν.

Αν λοιπόν η λύση των δύο κρατών είναι ένας τρόπος να τερματιστεί το καθεστώς απαρτχάιντ, πως μπορεί να επιτευχθεί τότε ο στόχος; Έχω πειστεί ότι η εξωγενής πίεση είναι η μόνο απάντηση. Τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, οι Εβραίοι έποικοι στα κατεχόμενα εδάφη αύξησαν δραματικά τον αριθμό τους. Ο μύθος της ενωμένης Ιερουσαλήμ έχει δημιουργήσει μία πόλη απαρτχάιντ όπου οι Παλαιστίνιοι δεν είναι πολίτες και στερούνται βασικών υπηρεσιών. Το ισραηλινό κίνημα ειρήνης έχει βαθμιαία εκφυλιστεί ώστε να είναι σχεδόν ανύπαρκτο σήμερα και η ισραηλινή πολιτική μετατοπίζεται όλο και πιο πολύ προς την άκρα δεξιά.

Είναι λοιπόν ξεκάθαρο για μένα ότι ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστεί η τάση για απαρτχάιντ στο Ισραήλ είναι μέσω της μαζικής διεθνούς πίεσης. Τα λόγια και οι καταδίκες από την κυβέρνηση Ομπάμα και την ΕΕ δεν έχουν φέρει αποτέλεσμα, ούτε καν το πάγωμα των εποικισμών, πόσο μάλλον την απόφαση για απόσυρση από τα κατεχόμενα εδάφη.

Αποφάσισα λοιπόν να στηρίξω το Κίνημα για το Μποϊκοτάζ που έχουν ξεκινήσει Παλαιστίνιοι ακτιβιστές τον Ιούλιο του 2005 και έχει έκτοτε κερδίσει ευρεία υποστήριξη διεθνώς. Ο στόχος είναι να αναγκαστεί το Ισραήλ να σεβαστεί τις υποχρεώσεις του με βάση το διεθνές δίκαιο και να δοθεί στους Παλαιστινίους το δικαίωμα του αυτό-προσδιορισμού.

Στο Μπιλμπάο της Ισπανίας το 2008, μία συμμαχία οργανώσεων από ολόκληρο τον κόσμο κατέληξαν σε 10 σημεία για την καμπάνια υπέρ του μποϊκοτάζ με στόχο να πιεστεί το Ισραήλ με «βαθμιαίο, διατηρήσιμο τρόπο που θα είναι ευαίσθητος στο περιεχόμενο και την ικανότητα». Για παράδειγμα, η προσπάθεια ξεκινά με κυρώσεις και απόσυρση των επενδύσεων από ισραηλινές επιχειρήσεις που δρουν στα κατεχόμενα εδάφη, ακολουθούμενες από δράσεις κατά αυτών που βοηθούν και ενισχύουν την κατοχή με ξεκάθαρο τρόπο. Με βάση αυτές τις κατευθύνσεις, καλλιτέχνες που έρχονται στο Ισραήλ με σκοπό να προσελκύσουν την προσοχή στην κατοχή είναι ευπρόσδεκτοι, ενώ αυτοί που θέλουν απλά να εμφανιστούν όχι.

Τίποτα άλλο δεν έχει αποδώσει. Η διεθνής μαζική πίεση στο Ισραήλ είναι ο μόνος τρόπος για να εξασφαλίσουμε ότι η επόμενη γενιά Ισραηλινών και Παλαιστινίων, συμπεριλαμβανομένων των δύο αγοριών μου, δεν θα μεγαλώσει σε καθεστώς απαρτχάιντ.

*http://www.latimes.com/news/opinion/commentary/la-oe-gordon20-2009aug20,0,1126906.story

βλέπε επίσης αντίλογο στο

http://zope.gush-shalom.org/home/en/channels/avnery/1251547904

** Ο Νεβέ Γκόρντον είναι ο συγγραφέας του βιβλίου "Η Ισραηλινή Κατοχή" και διδάσκει πολιτικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο του Μπεν-Γκουριόν στην πόλη Μπερσέβα του Ισράηλ.