Μια Ισραηλινή και Μια Παλαιστίνια

«Γιατί μα μισούν;» αναρωτιέται πολλές φορές ο μέσος Ισραηλινός. Τους δώσαμε την ευκαιρία για κράτος το ’90, αποχωρήσαμε από τη Γάζα και αυτοί συνεχίζουν να εκτοξεύουν ρουκέτες, να καλλιεργούν το μίσος κ.λ.π., είναι λίγο ή πολύ η απάντηση που δίνει ο μέσος Ισραηλινός, θεωρώντας τη χώρα του «θύμα» και όχι «θύτη» για όσα συνεχίζουν να συμβαίνουν λίγα χιλιόμετρα έξω από το σπίτι του, έχοντας μία στρεβλή εικόνα, χάρη στην προπαγάνδα και τα κατεστημένα μέσα ενημέρωσης για του τι ακριβώς συμβαίνει. Που βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος;
Ξέχνα για λίγο, έλεγα κάποτε σε Ισραηλινό νεαρό συγγενικό μου πρόσωπο, τις επίσημες δηλώσεις, τους πολιτικούς, τις ειδήσεις. Για να καταλάβεις την ουσία του παλαιστινιακού προβλήματος κάνε την απλή σκέψη: Εσύ ζεις στο Τελ Αβίβ, τσακώνεσαι για παράδειγμα με τη γυναίκα σου, βουτάς τα κλειδιά, παίρνεις το αυτοκίνητο και πετάγεσαι σε ένα φίλο σου στη Χάιφα ή την Ιερουσαλήμ να πιείτε μπύρες να πεις τον πόνο σου..
Ακόμη και την εποχή που οι επιθέσεις αυτοκτονίας ήταν καθημερινό φαινόμενο, ο μέσος Ισραηλινός μπορούσε να συνεχίσει να πίνει καφέ, να πηγαίνει σινεμά ή θέατρο.
Ταξίδεψε τώρα νοητικά μερικά χιλιόμετρα, ξέρεις πόσο κοντά είναι στο Τελ Αβίβ, η Ραμάλα, η Χεβρώνα ή ακόμη και η Γάζα. Ο μέσος Παλαιστίνιος δεν μπορεί ούτε μέσα στην ίδια του τη γειτονιά να κυκλοφορήσει χωρίς την πιθανότητα να βρεθεί νεκρός, ακόμη και από έναν «ασυνείδητο» Ισραηλινό στρατιώτη. Και όχι μόνο τις ημέρες της μεγάλης έντασης, αλλά επί χρόνια..
Αυτή είναι στην πραγματικότητα η απλή καθημερινή του επιθυμία. Να ζήσει όπως εσύ. Να μπορεί να πηγαίνει θέατρο, σινεμά, στο τζαμί ή το πανεπιστήμιο, χωρίς κανείς ξένος να του ορίζει το πώς, πότε και γιατί.
Έκανα αυτές τις σκέψεις διαβάζοντας προ ημερών στη ηλεκτρονική έκδοση του BBC, ένα ρεπορτάζ για μία ανταλλαγή επιστολών μεταξύ μιας Ισραηλινής και μιας Παλαιστίνιας, που προσπάθησαν μέσω BBC, να εκφράσουν η κάθε μια από την πλευρά της, το πώς βλέπουν τα πράγματα.
Ας διαβάσουμε μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα της ισραηλινής, στην επιστολή της οποίας, αποτυπώνεται, κατά την άποψή μου, η στρεβλή εικόνα που έχει ο μέσος Ισραηλινός για τον άλλο, τον Παλαιστίνιο γείτονα του.
Η Ανάβ ζει στη Σντερότ, λίγα χιλιόμετρα μακριά από τη Γάζα, την πόλη θέρετρο των Κασάμ που εκτοξεύει η Χαμάς. «Το καταφύγιο βρίσκεται κάτω στο υπόγειο και δεν προλαβαίνω να κατέβω μέσα σε δεκαπέντε δευτερόλεπτα που χρειάζονται μετά το άκουσμα της σειρήνας».
« Για την ασφάλεια και την ψυχική μου υγεία, αποφάσισα ότι το καλύτερο θα ήταν να κοιμάμαι έξω σε ένα κοντινό κιμπούτς… Αισθάνομαι πολύ τυχερή που είχα τη δυνατότητα να φύγω γιατί οι οικογένειες στην Σντερότ δεν μπορούν να το κάνουν. Οι περισσότεροι κάτοικοι είναι οικονομικά εξαρτημένοι με την περιοχή και βρίσκονται στην κατώτατη οικονομική κλίμακα».
«Η Λωρίδα της Γάζας εγκαταλείφθηκε, λέει η Ανάβ σε άλλο σημείο της επιστολής της, με την ιδέα ότι θα υπήρχε ειρήνη, αλλά η τρομοκρατία των Κασάμ αυξήθηκε δραματικά, από τότε που έγινε η αποχώρηση».

Ας δούμε τώρα τι απαντά η Παλαιστίνια συνομιλήτρια, η Μόνα, που δείχνει μία εντελώς διαφορετική εικόνα , στην οποία στην ουσία ο μέσος Ισραηλινός αγνοεί ή δεν κατανοεί.
« Πριν σουν μιλήσω για τη ζωή μου στην Γάζα, θα ήθελα να σου πω ότι κατάγομαι από αυτό που σήμερα είναι μία ισραηλινή πόλη την Ασκελών. Η οικογένεια μου έφυγε με χιλιάδες άλλους μετά το 1948 και ο παππούς μου ήταν ένας από τους πολλούς που χάθηκε πολεμώντας τους Ισραηλινούς.
Η γιαγιά μου ακόμη ζει. Μου διηγείται με λεπτομέρειες το πόσο ειρηνική ήταν η ζωή πριν μας επιτεθούν οι Ισραηλινοί. Μεγάλωσα στη διάρκεια της πρώτης ιντιφάντα(1987-1993). Δεν μπορώ να θυμηθώ το πόσες φορές ο ισραηλινός στρατός επιτέθηκε στο σπίτι μου, αλλά θυμάμαι μία φορά που κρύφτηκα κάτω από το κρεβάτι, τρέμοντας από το φόβο.
Έχω τρείς νεότερους αδελφούς που πάνε σχολείο. Είχα τέσσερις, ο αδελφός μου ο Άμερ σκοτώθηκε από πυροβολισμό Ισραηλινού στρατιώτη το 1992. Ήταν 12 ετών. Σκηνές από αίμα και θάνατο έχουν χαραχθεί στο μυαλό μου. Θα πρέπει να σου πως, το Ισραήλ μας έμαθε πώς να μισούμε, όσο κανένας άλλος.
Είναι η Σντερότ εμπόλεμη ζώνη; Τι λέξεις τότε θα έπρεπε να χρησιμοποιήσω για να περιγράψω τα όσα γίνονται στη Γάζα; Η ζωή στη Γάζα είναι κόλαση. Το Ισραήλ σκότωσε πάνω από 60 στην Γάζα το Σάββατο 1η Μαρτίου μόνο. Οι περισσότεροι άοπλοι και παιδιά.
Υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ της δύναμης των όπλων που κάνουν αυτό- και τις χειροποίητες ρουκέτες Κασάμ; Πόσους ανθρώπους σκότωσαν από τότε που η Χαμάς άρχισε να τους εκτοξεύει; Πόσα σπίτια καταστράφηκαν;
Αν συγκρίνεις αυτά τα δύο, θα καταλάβεις ότι ο τρόπος που χρησιμοποιεί η Χαμάς είναι περισσότερο μία συμβολική αντίσταση και τίποτα παραπάνω. Όταν το Ισραήλ κατέστρεψε τους παράνομους οικισμούς και αποχώρησε από την Γάζα το 2005, ήμουν ευτυχισμένη για το ότι τελικά θα μπορέσω να επισκεφθώ τον φίλο μου που ζει στο μέσον της Λωρίδας όποτε θέλω.
Αλλά το Ισραήλ δεν μας άφησε σε ειρήνη, μας άφησε με ηχητικές βόμβες. Οι δυνάμεις κατοχής συνήθιζαν να μας σπάνε τα νεύρα. Ο ήχος του αεροπλάνου είναι τόσο δυνατός που μπορεί να σπάσει τα παράθυρα.
Πως θα αισθανόσουν αν κάποιος άλλος έλεγχε κάθε σου κίνηση; Πως θα αισθανόσουν αν δεν είχες το δικαίωμα να κινείσαι ελεύθερα μέσα στην ίδια σου τη χώρα; Αν σου στερούσαν το να ταξιδεύεις στο εξωτερικό για σπουδές, αν το κόστος των τροφίμων και των καυσίμων καθοριζόταν από κάποιον άλλον που σου κλείνει τα σύνορα, αν περνούσες τα περισσότερα βράδια στο σκοτάδι;
Είχα πολλούς πονοκεφάλους τον προηγούμενο μήνα γιατί περνούσα ώρες διαβάζοντας με ένα κερί. Γιατί τιμωρούμαστε με σκοτάδι; Γιατί οι άρρωστοι δεν μπορούν να έχουν τα φάρμακά τους; Είναι η γη μας και έχουμε το δικαίωμα να αντισταθούμε σε όποιον μας συμπεριφέρεται με βία. Οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται ενόσω σου γράφω. Μόλις άκουσα τη μητέρα μου να αναρωτιέται, «τι θα γίνει απόψε;» Ελπίζω η δική σου νύχτα να είναι ήσυχη.»